Η ελληνική πρωτοβουλία ανακοινώθηκε δια στόματος του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη ο οποίος υπογράμμισε ότι «με τα δύο πάρκα η Ελλάδα αποκτά από τις μεγαλύτερες θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχές σε ολόκληρη τη Μεσόγειο».
Οι ανακοινώσεις στην Αθήνα προκάλεσαν έντονο εκνευρισμό στην Άγκυρα με τουρκικά δημοσιεύματα να προεξοφλούν την οργή της κυβέρνησης Ερντογάν ενώ και στις επίσημες τοποθετήσεις του τουρκικού ΥΠΕΞ επαναλήφθηκαν οι ισχυρισμοί περί «απόπειρας μεταβολής του status quo στο Αιγαίο» και η αμφισβήτηση της ελληνικής κυριαρχίας σε νησιά και βραχονησίδες.
Από τις διαρροές της τουρκικής κυβέρνησης στο πρακτορείο Anadolu φαίνεται επίσης ότι η Τουρκία δεν προτίθεται να αφήσει αναπάντητη την ελληνική πρωτοβουλία για την ανακήρυξη θαλάσσιων πάρκων και εξετάζει πλέον τη θέσπιση αντίστοιχων τουρκικών θαλάσσιων περιοχών. «Το επόμενο βήμα που θα γίνει θα είναι να ανακηρύξει η Τουρκία τα δικά της θαλάσσια πάρκα αναφέρει χαρακτηριστικά το τουρκικό πρακτορείο.
Η Αθήνα δεν αναμένεται να παίξει το χαρτί της κλιμάκωσης που επιδιώκει η Άγκυρα, ωστόσο το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών φρόντισε να απαντήσει άμεσα στην ανακοίνωση του τουρκικού ΥΠΕΞ ξεκαθαρίζοντας ότι το καθεστώς του Αιγαίου είναι ξεκάθαρο, και ότι οι αναφορές σε ημίκλειστες θάλασσες είναι ανεδαφικές. Στα αξιοσημείωτα της ελληνικής αντίδρασης ήταν επίσης και η πρόσκληση στην Τουρκία σε διάλογο για τον καθορισμό υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ «με βάση το διεθνές Δίκαιο»
Η δήλωση του πρωθυπουργού:
«Η θάλασσα υπήρξε πάντα η σιωπηλή δύναμη της Ελλάδας. Είναι μέρος του ποιοι είμαστε — διαμόρφωσε τον πολιτισμό και την ιστορία μας, τρέφει τον λαό μας και καλλιεργεί το πνεύμα μας.
Τον περασμένο μήνα, στη Διάσκεψη του ΟΗΕ για τους Ωκεανούς στις μεσογειακές ακτές της Γαλλίας, έδωσα μια υπόσχεση – να τιμήσω αυτήν τη μοναδική θαλάσσια κληρονομιά και να την προστατεύσω για τις επόμενες γενιές.
Σήμερα, υλοποιώ αυτήν την υπόσχεση με τη δημιουργία δύο νέων Εθνικών Θαλάσσιων Πάρκων — ενός στο Ιόνιο Πέλαγος και ενός στις Νότιες Κυκλάδες, στο μοναδικό Αιγαίο.
Τα πάρκα αυτά θα είναι από τις μεγαλύτερες θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχές σε ολόκληρη τη Μεσόγειο.
Θα μας επιτρέψουν να επιτύχουμε τον στόχο της προστασίας του 30% των χωρικών υδάτων μας έως το 2030, πολύ νωρίτερα από το προβλεπόμενο.
Θα αποτελέσουν απέραντα καταφύγια ζωής κάτω από τα κύματα.
Θα συμβάλουν επίσης στη διατήρηση των οικοσυστημάτων, στην αποκατάσταση της ισορροπίας και στη θέσπιση ενός τολμηρού νέου προτύπου για τη θαλάσσια προστασία.
Και ίσως το πιο σημαντικό, μέσα σε αυτές τις θαλάσσιες ζώνες θα απαγορευτεί η εξαιρετικά καταστροφική πρακτική της μηχανότρατας.
Αν έχετε δει το εξαιρετικό νέο ντοκιμαντέρ του Sir David Attenborough, “Ocean”, τότε ξέρετε γιατί η δημιουργία αυτών των θαλάσσιων πάρκων είναι τόσο σημαντική.
Το “Ocean” είναι μια βαθιά συγκινητική ταινία, αλλά και μια ταινία που ενημερώνει και εμπνέει. Μου υπενθύμισε, όπως ελπίζω να υπενθυμίσει σε όλους μας, ότι η θάλασσα δεν είναι απλώς όμορφο τοπίο. Είναι η ίδια η ζωή. Ευαίσθητη. Δυνατή. Και υπό απειλή.
Η ταινία του Sir David ενίσχυσε τη δέσμευσή μου να κάνω κάτι περισσότερο στη διαχείριση της θάλασσας — να επαναπροσδιορίσουμε τη σχέση μας μαζί της. Όχι ως ιδιοκτήτες. Αλλά ως θεματοφύλακες.
Θα προστατεύσουμε, ναι. Αλλά επίσης θα εκπαιδεύσουμε, θα συνεργαστούμε και θα ηγηθούμε.
Σε συνεργασία με τις τοπικές κοινότητες, τους ντόπιους ψαράδες, τους επιστήμονες, αλλά και με διεθνείς εταίρους, θα κάνουμε αυτά τα πάρκα παραδείγματα του τι είναι δυνατό. Κάνοντας αυτό, η Ελλάδα μπορεί να γίνει φωνή της θάλασσας — στην Ευρώπη, αλλά και πέρα από αυτήν.
Γιατί όταν προστατεύουμε τον ωκεανό μας, προστατεύουμε το ίδιο μας το μέλλον».
Η τουρκική αντίδραση
Αντιδρώντας στη θεσμοθέτηση των δύο νέων Εθνικών Θαλάσσιων Πάρκων από την Ελλάδα, που ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, το τουρκικό ΥΠΕΞ προχώρησε στην εκ νέου αμφισβήτηση της ελληνικής κυριαρχίας σε νησιά και σχηματισμούς προχώρησε το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών, .
Κάνοντας λόγο για «μονομερείς ενέργειες» η Άγκυρα υποστηρίζει ότι τα Θαλάσσια Πάρκα που θα κηρυχθούν στο Αιγαίο Πέλαγος «δεν θα έχουν νομικές συνέπειες στο πλαίσιο διασυνδεδεμένων ζητημάτων του Αιγαίου μεταξύ των δύο χωρών, συμπεριλαμβανομένων γεωγραφικών σχηματισμών των οποίων η ιδιοκτησία δεν έχει μεταβιβαστεί στην Ελλάδα με διεθνείς συμφωνίες».
«Οι μονομερείς ενέργειες θα πρέπει να αποφεύγονται σε κλειστές ή ημίκλειστες θάλασσες όπως στο Αιγαίο και στη Μεσόγειο», τονίζει το τουρκικό ΥΠΕΞ, λέγοντας ότι «η Τουρκία θα ανακοινώσει επίσης τα έργα της που αποσκοπούν στην προστασία του περιβάλλοντος στις θαλάσσιες περιοχές τις επόμενες ημέρες».
Αναλυτικά η ανακοίνωση του τουρκικού ΥΠΕΞ:
«Στις 21 Ιουλίου του 2025, η Ελλάδα κήρυξε δύο Θαλάσσια Πάρκα, ένα στο Αιγαίο Πέλαγος και το άλλο στο Ιόνιο Πέλαγος. Αμέσως μετά την ανακοίνωση αυτής της πρωτοβουλίας από την Ελλάδα πέρυσι, το Υπουργείο μας επανέλαβε σε ανακοίνωσή του στις 9 Απριλίου 2024 ότι τα Θαλάσσια Πάρκα που θα κηρυχθούν στο Αιγαίο Πέλαγος δεν θα έχουν νομικές συνέπειες στο πλαίσιο διασυνδεδεμένων ζητημάτων του Αιγαίου μεταξύ των δύο χωρών, συμπεριλαμβανομένων γεωγραφικών σχηματισμών των οποίων η ιδιοκτησία δεν έχει μεταβιβαστεί στην Ελλάδα με διεθνείς συμφωνίες.