Η Ερμού… επιστρέφει. Ανοδο των ενοικίων και έλλειψη διαθέσιμων χώρων για όσες αλυσίδες ζητούν αυτή τη στιγμή καταστήματα στη μεγαλύτερη και ακριβότερη ελληνική εμπορική πιάτσα διαπιστώνουν ήδη τα στελέχη του εγχώριου real estate, με το σκηνικό στους λοιπούς μεγάλους εμπορικούς δρόμους σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων, να παραμένει το ίδιο, με κλειστά καταστήματα ή -στην καλύτερη- μισθώσεις για χώρους εστίασης και καφέ.
Εδώ και λίγες ημέρες η ηχηρή παρουσία της Folli Follie στην Ερμού, με το νέο της κατάστημα-ναυαρχίδα που συνοψίζει τη νέα εποχή για την πλέον διεθνοποιημένη ελληνική αλυσίδα, έρχεται να επιβεβαιώσει τις εκτιμήσεις όσων θεωρούν ότι τα χειρότερα έχουν πλέον περάσει για τον κεντρικό εμπορικό πεζόδρομο της Αθήνας, ο οποίος φαίνεται να επωφελείται εσχάτως και από το αυξημένο τουριστικό ρεύμα στην πρωτεύουσα.
«Η Ερμού παρουσιάζει αυτή τη στιγμή δική της δυναμική ανεξάρτητα από τις υπόλοιπες εμπορικές πιάτσες σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη», επισημαίνει στο «business stories» ο κ. Γιάννης Παρασκευόπουλος, γενικός διευθυντής της εταιρείας συμβούλων ακινήτων Δανός, η οποία συνεργάζεται στη χώρα μας με την BΝΡ Paribas Real Estate. «Αυτή τη στιγμή φαίνεται να υπάρχει έλλειψη κενών καταστημάτων, ενώ στις νέες μισθώσεις τα ενοίκια που ζητούν οι ιδιοκτήτες δύσκολα πέφτουν κάτω από τα 180 ευρώ ανά τ.μ., με ανοδικές τάσεις, φτάνοντας ακόμη και πάνω από τα 200 ευρώ ανά τ.μ.».
Πράγματι, οι πληροφορίες αναφέρουν ότι τα δύο τελευταία μισθωτήρια συμβόλαια στον πεζόδρομο ήταν με τσιμπημένες τιμές: το πρώην κατάστημα της Folli Follie επί της οδού Ερμού 37 μισθώθηκε στη γνωστή αλυσίδα κοσμημάτων Pandora αντί ενοικίου 23.000 ευρώ τον μήνα, με την αμέσως επόμενη προσφορά από εταιρεία του κλάδου της ένδυσης να αντιστοιχεί στα 19.000 ευρώ, ενώ το έτερο κατάστημα της αλυσίδας επί της Ερμού 18 νοικιάστηκε επίσης με τιμή στα 17.000 ευρώ σε εταιρεία υποδημάτων.
Η Folli Follie πληρώνει στην Εθνική Πανγαία ΑΕΕΑΠ, ιδιοκτήτρια του διατηρητέου επί της Ερμού 19, ενοίκιο 35.000 ευρώ τον μήνα για το κατάστημα που έκανε την επίσημη πρώτη του την περασμένη εβδομάδα. Είναι το μεγαλύτερο στην Ελλάδα για την αλυσίδα και το πρώτο δείγμα της νέας φιλοσοφίας που θα ακολουθήσει εφεξής ο όμιλος Κουτσολιούτσου: μεγαλύτερα καταστήματα σε όλες τις αγορές όπου δραστηριοποιείται με αντικατάσταση των παλιότερων και μικρότερων, επέκταση της γκάμας των προϊόντων και επένδυση στην ψηφιακή τεχνολογία για τη νέα εμπειρία του πελάτη που ακούει στο όνομα «phygital».
Οι διεθνείς τάσεις στον τομέα του λιανεμπορίου, τις οποίες μάλιστα έχουν αρχίσει να λανσάρουν κατά κόρον οι μεγάλες αλυσίδες, υπαγορεύουν τη νέα phygital εμπειρία που συνδυάζει την εμπειρία του φυσικού καταστήματος (physical) και την ψηφιακή εμπειρία (digital), με τεράστιες οθόνες στα καταστήματα, οι οποίες παρέχουν επιπλέον αναλυτικές πληροφορίες για τα προϊόντα (διαθεσιμότητα, χρώματα κ.τ.λ.), προσαρμόζουν τις προβολές τους, π.χ. ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες της μέρας ώστε να κάνουν και τις ανάλογες προτάσεις στον πελάτη κ.ά.
Στα βήματα της Folli Follie φαίνεται ότι θα κινηθεί προσεχώς και ο όμιλος του Σάμι Φάις, ως master franchisee της Mango για την Ελλάδα, ο οποίος τους προηγούμενους μήνες, εν μέσω πολιτικής αστάθειας, capital controls, δημοψηφίσματος και εκλογών, αποφάσισε να φρενάρει προσωρινά το πλάνο ανάπτυξης της ισπανικής αλυσίδας στην ελληνική αγορά.
Το Faisgroup έχει συμφωνία με την ισπανική Mango για δέκα καταστήματα σε ορίζοντα διετίας (χρονοδιάγραμμα που είναι υπό αναθεώρηση λόγω των συνθηκών του περασμένου καλοκαιριού), από τα οποία μέχρι στιγμής έχουν ανοίξει τα δύο, κάτω από την ομπρέλα του ομίλου Φάις, ενώ υπό τη σκέπη της μητρικής λειτουργούν αυτή τη στιγμή πέντε καταστήματα σε Αθήνα, Πειραιά και Θεσσαλονίκη.
Το όνομα της Mango ή και κάποιου άλλου concept του ισπανικού ομίλου συζητιόταν προ μηνών για το ακίνητο στην Ερμού, όπου στεγαζόταν στο… ένδοξο παρελθόν η Sprider, η οποία, ως γνωστόν, κατέρρευσε. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι η Μango διατηρεί το ενδιαφέρον της για ένα ακόμη κατάστημα επί του πεζοδρόμου, στα πρότυπα των ανταγωνιστών της, του ομίλου Inditex και της H&M, το οποίο θα μπορούσε να φιλοξενήσει και κάποιο άλλο concept του ομίλου.
Σημειωτέον ότι ο όμιλος Φάις, πέραν των συμφωνιών για την ανάπτυξη των Αdidas και Puma στη χώρα μας, εξασφάλισε και την ανάπτυξη της αμερικανικής φίρμας αθλητικών ειδών Under Armour με νέα καταστήματα για την ελληνική αγορά, αρχής γενομένης από το 2016. Πάνω από τις προσδοκίες κινούνται οι επιδόσεις του πολύ πρόσφατου καταστήματος της σουηδικής Η&Μ στην Eρμού, το οποίο άνοιξε μέσα στον Οκτώβριο στο διατηρητέο νεοκλασικό κτίριο-σύμβολο επί του αριθμού 11 και αποτελεί το μεγαλύτερο κατάστημα-ναυαρχίδα της γνωστής αλυσίδας στη Νοτιοανατολική Ευρώπη.
Το ένα από τα δύο παλιότερα καταστήματα που διατηρούσε η αλυσίδα στον πεζόδρομο και έκλεισε ακριβώς λόγω του νέου «Η&M» παραμένει αμίσθωτο και είναι από τα ελάχιστα διαθέσιμα αυτή τη στιγμή.
Οι υπόλοιπες εμπορικές πιάτσες
To comeback που παρατηρείται στη μεγαλύτερη ελληνική εμπορική πιάτσα, η οποία πάντως ευνοείται και από τους ξένους τουρίστες, δεν υφίσταται στις περιπτώσεις άλλων μεγάλων εμπορικών δρόμων ανά την Ελλάδα.
Ενδεικτική ως προς το τελευταίο είναι η τωρινή απόφαση της υπερπολυτελούς Louis Vuitton να κλείσει από τα μέσα Ιανουαρίου του 2016, μετά τις γιορτές, το κατάστημα που διατηρεί στην Προξένου Κορομηλά στη Θεσσαλονίκη, εξυπηρετώντας πλέον την πελατεία της στη χώρα μας από το μοναδικό κατάστημα της Βουκουρεστίου στην Αθήνα.
Κι αν στην περίπτωση της Ερμού οι ξένοι τουρίστες ανεβάζουν τους τζίρους, όσον αφορά στα καταστήματα στους μεγάλους εμπορικούς δρόμους της συμπρωτεύουσας η απουσία φέτος των Ρώσων τουριστών που αιμοδοτούσαν πολλά από τα ακριβά καταστήματα της πόλης είναι παραπάνω από αισθητή στις πωλήσεις τους. Ακόμη και τα πολυκαταστήματα «attica» στη συμπρωτεύουσα, που είχαν δει αυξημένες tax free πωλήσεις όλο τον προηγούμενο καιρό, έχουν βιώσει τη διαφορά κατά τους τελευταίους μήνες.
Στην περίπτωση της Louis Vuitton, πρόκειται για ένα ακόμη συμμάζεμα για την πολυτελή φίρμα, το δεύτερο μετά το 2013, οπότε είχε κλείσει το κατάστημα της Κηφισιάς, οδηγώντας εκ νέου τη Louis Vuitton Ελλάς στην κερδοφορία πέριξ του 1,8 εκατ. ευρώ και σε πωλήσεις άνω των 17 εκατ. ευρώ στη χώρα μας το περασμένο έτος, έναντι τζίρου 15 εκατ. ευρώ και ζημιών 1,1 εκατ. ευρώ το 2012, που ήταν και το χειρότερο έτος για την εταιρεία.
Η οδός Βουκουρεστίου, όπου παραμένει τώρα η Louis Vuitton, κρατά επίσης αντιστάσεις, γεγονός που οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στους ξένους τουρίστες – κυρίως εκτός Ευρώπης. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι ουκ ολίγες ακριβές φίρμες της ευρύτερης περιοχής του Κολωνακίου, μεταξύ των οποίων η Prada και η Gucci, αναζητούν υπαλλήλους που να μιλούν κινέζικα ή ρώσικα… Στους λοιπούς εμπορικούς δρόμους του Κολωνακίου η ανάκαμψη φαίνεται να αργεί ακόμη, με το σκηνικό να παραπέμπει στις αλλαγές που έχουν συντελεστεί λόγω της κρίσης, και αντικατάσταση των καταστημάτων ένδυσης από χώρους εστίασης.
Οπως μάλιστα χαρακτηριστικά αναφέρει στο «b.s.» σύμβουλος ακινήτων που δραστηριοποιείται στην περιοχή, «στην περίπτωση των εμπορικών δρόμων γύρω από την πλατεία -π.χ. Τσακάλωφ- τα αποτελέσματα των capital controls έχουν ήδη φανεί και θα φανούν ακόμη περισσότερο μετά την εορταστική περίοδο».
Σημειώνεται ότι τα εμπορικά ήταν ο τομέας των επαγγελματικών ακινήτων που επλήγη περισσότερο κατά τη διάρκεια της κρίσης. Το πρώτο εξάμηνο του 2015 υπήρξε κάποια σχετική δραστηριότητα, με σταθεροποίηση των τιμών και αύξηση στην απορρόφηση των κενών χώρων, ωστόσο η όποια κινητικότητα πάγωσε από το καλοκαίρι και μετά.
Μια εικόνα για τις τιμές που ισχύουν αυτή τη στιγμή σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη δίνει η τελευταία έκθεση για τους κυριότερους εμπορικούς δρόμους σε όλο τον κόσμο της διεθνούς εταιρείας συμβούλων ακινήτων Cushman & Wakefield, η οποία αναγνωρίζεται ευρέως ως το βαρόμετρο για την παγκόσμια αγορά λιανικής, εξετάζοντας για φέτος πάνω από 550 εμπορικούς δρόμους σε 65 χώρες σε όλο τον κόσμο. Φέτος ήταν η 27η χρονιά κατά την οποία πραγματοποιείται η έρευνα, η οποία συνήθως λαμβάνει υπόψη καταστήματα 150-200 τ.μ.
Με βάση, λοιπόν, την έκθεση η Ερμού κατατάσσεται στην 25η θέση παγκοσμίως στη λίστα με τους ακριβότερους εμπορικούς δρόμους του κόσμου λίγο πριν από την εκπνοή του 2015 -στην πρώτη θέση βρίσκεται η 5th Αvenue στη Νέα Υόρκη με κόστος μηνιαίου ενοικίου 2.818 ευρώ ανά τ.μ.-, ενώ για τη χώρα μας εξετάζονται ακόμη δημοφιλείς εμπορικές πιάτσες όπως αυτές της Κηφισιάς, της Γλυφάδας, του Χαλανδρίου και της Θεσσαλονίκης.
Μετά την Ερμού καλή εικόνα με σαφώς λιγότερα κενά καταστήματα σε σχέση με το πρόσφατο παρελθόν παρουσιάζει η Μεταξά στη Γλυφάδα, με τις τιμές να αντιστοιχούν πέριξ των 110 ευρώ ανά τ.μ. για καταστήματα προβολής, ενώ στα ίδια επίπεδα διαμορφώνονται τα ενοίκια και για την Κολοκοτρώνη στην Κηφισιά. Στο Χαλάνδρι, η Χαϊμαντά εμφανίζεται με τιμές στα 80 ευρώ ανά τ.μ. τον μήνα, ενώ στη Θεσσαλονίκη η Τσιμισκή συγκεντρώνει το μεγαλύτερο κομμάτι της ζήτησης, με τιμές στα 125 ευρώ ανά τ.μ. τον μήνα για τα πιο καλά καταστήματα. Σε όλες τις περιπτώσεις, πλην της Τσακάλωφ και της Προξένου Κορομηλά στη Θεσσαλονίκη, τα ενοίκια είχαν σημειώσει ελαφρώς ανοδικές τάσεις στις αρχές του 2015, οι οποίες όμως ανακόπηκαν κατά τη διάρκεια του έτους λόγω της πολιτικής και οικονομικής αβεβαιότητας.
Ποιες αλυσίδες επιμένουν και επεκτείνονται
Εν μέσω των δύσκολων συνθηκών που βιώνει το εγχώριο λιανεμπόριο, ωστόσο, δεν λείπουν και οι αλυσίδες που περιλαμβάνουν ανάπτυξη στα πλάνα τους για την ελληνική αγορά. Ετσι, ψήφο εμπιστοσύνης στην ελληνική αγορά, και μάλιστα στη συμπρωτεύουσα, έδωσε πολύ πρόσφατα ο όμιλος Ralph Lauren, ο οποίος άνοιξε στο εκπτωτικό κέντρο One Salonica, το μεγαλύτερο εκπτωτικό κατάστημα στην Ελλάδα αλλά και σε όλη τη Νότια Ευρώπη, συνολικής επιφάνειας 1.300 τ.μ., με πλήρη γκάμα ανδρικών, γυναικείων και παιδικών προϊόντων. Απτόητη, επίσης, συνεχίζει η σουηδική Η&Μ, με νέο κατάστημα -το 33 για την Ελλάδα- που ανακοίνωσε ότι θα ανοίξει την άνοιξη του 2016 στο Mare West, το εμπορικό κέντρο του ομίλου ΒΙΟΧΑΛΚΟ στην Κόρινθο.
Ακόμη, άλλη μία διεθνής αλυσίδα με παρουσία σε 38 χώρες, η Tally Weijl, έκανε την εμφάνισή της στο εμπορικό πάρκο του ομίλου ΕΛΛΑΚΤΩΡ, το Smart Park στα Σπάτα. Οι Pink Woman, Calzedonia και Tezenis επίσης ανοίγουν σε νέα σημεία, όπως και η ολλανδική Hunkemöller, από τις ταχύτερα αναπτυσσόμενες εταιρείες εσωρούχων στην Ευρώπη, η οποία εγκαινίασε το πρώτο της κατάστημα στην Ελλάδα στην Πάτρα και έπονται η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη έως το πρώτο τρίμηνο του 2016. To νέο concept καταστημάτων εσωρούχων της ολλανδικής εταιρείας αναπτύσσει για την Ελλάδα και την Κύπρο η εταιρεία Μάλλιαρης Α.Ε. με τη μέθοδο franchise. Από τον χώρο της αθλητικής ένδυσης τα «The Athlete’s Foot», το νέο εγχείρημα του ομίλου Fourlis μετά τα «Intersport», κινούνται περισσότερο από ικανοποιητικά και επίσης αναζητούν προβεβλημένα καταστήματα εντός και εκτός εμπορικών κέντρων. Ακόμη, από τον ίδιο χώρο, πλάνο ανάπτυξης για τη διετία 2016-2017 ξεκινούν και τα «Under Armour» κάτω από την ομπρέλα του Faisgroup.
