Ενδεικτικό κρούσμα αδιαφορίας από το κράτος είναι ο ναός του Αγίου Νικολάου στο πρώην κτήμα Θων, που βρίσκεται στη συμβολή των οδών Αλεξάνδρας, Κηφισιάς, Αιτωλίας και Θεοφάνους.
Η έπαυλη δεν υπάρχει πια αλλά διασώζεται ο ναός του Αγίου Νικολάου, ένα περίκεντρο νεοκλασικό εκκλησάκι με ημισφαιρικό θόλο, που οικοδομήθηκε περί το 1900 στο εσωτερικό του περιβόλου της έπαυλης και πλέον είναι έτοιμο να καταρρεύσει.
Εικόνες απόλυτης εγκατάλειψης
Ο όμορφος ναός του Αγίου Νικολάου, που σήμερα πνίγεται ανάμεσα σε σύγχρονα πολυώροφα κτήρια, είναι ελάχιστα ορατός από τη Λ. Κηφισιάς. Τα σημάδια της εγκατάλειψης και της αδιαφορίας των αρμοδίων αρχών διακρίνονται χαραγμένα στο εξωτερικό του, κάτω από πολλαπλά στρώματα ρύπανσης. Ο ναός μένει κλειδωμένος και αναξιοποίητος μέσα σε ένα περιβάλλον που τον υποβαθμίζει και τον καταστρέφει περισσότερο ημέρα με την ημέρα, δημιουργώντας μια θλιβερή εικόνα την οποία μόνο στην Αθήνα του 2015 μπορεί κανείς να συναντήσει.
Οι σοβάδες που πέφτουν κάνουν πιο έντονη την εικόνα της εγκατάλειψης, ενώ η θέα στο εσωτερικό της εκκλησίας είναι εξίσου απογοητευτική. Διότι μπορείς να έχεις θέα στο εσωτερικό: τα δύο ξύλινα φύλλα της εισόδου συγκρατούνται μεν από ένα συνδυασμό αλυσίδων και σκοινιού εμποδίζοντας την είσοδο στην εκκλησία αλλά δεν εφάπτονται -μια μεγάλη χαραμάδα χάσκει ανάμεσά τους. Κοιτώντας προς τα μέσα από εκεί ή από το διάπλατα ανοιχτό παράθυρο της μιας πόρτας, διακρίνεις πως έχουν αρχίσει να καταστρέφονται κάποια από τα βιτρό.
Μνημείο αδιαφορίας
Παλαιότερα -το 1983- στον τρούλο του μνημείου είχε πραγματοποιηθεί στεγάνωση γι αυτό και ακόμα δεν έχει καταρρεύσει. Την ίδια περίοδο είχαν επίσης αποκατασταθεί τα εξωτερικά επιχρίσματα του ναού, τα οποία όμως με το πέρασμα του χρόνου ξεκολλούν και πέφτουν.
Το 2004 είχε επίσης εγκριθεί μελέτη της Διεύθυνσης Συντήρησης του ΥΠ.ΠΟ. σχετικά με την αποκατάσταση των εσωτερικών δαπέδων και του θόλου, την επισκευή των κουφωμάτων και την εξυγίανση των επιχρισμάτων που φέρουν περίτεχνο διάκοσμο, καθώς και των τοιχογραφιών του ναού από την υγρασία. Κάποιες εργασίες ξεκίνησαν αλλά έκτοτε το μνημείο παραμένει εγκαταλειμμένο και απαξιωμένο.
Το κτήμα Θων και η ιστορία του
Η έκταση των οκτώ στρεμμάτων του κτήματος περικλειόταν από τις λεωφόρους Αλεξάνδρας και Κηφισίας και τις οδούς Αιτωλίας και Θεοφάνους και ήταν ιδιοκτησία του υπασπιστή του Οθωνα, Νικολάου Θων. Τη δεκαετία του 1880 ο Θων έκτισε στο κτήμα έπαυλη, στους εξωτερικούς χώρους της οποίας υπήρχαν πολλά έργα γνωστών Ελλήνων γλυπτών, όπως του Γεωργίου Βρούτου και του Γεωργίου Βιτάλη, καθώς και πενήντα προτομές Ελλήνων αγωνιστών και φιλελλήνων.
Στον περίβολο της έπαυλης κατασκευάστηκε σε σχέδια του Ερνέστου Τσίλερ ο ναός του Αγίου Νικολάου, που έχει χαρακτηριστεί διατηρητέο μνημείο και έργο τέχνης. Είναι ο μόνος κυκλικός ναός που έχουμε στην Αθήνα, αφού σχεδιάστηκε κατά παλαιότερα ευρωπαϊκά πρότυπα. Τα βιτρό του ναού κι έναν χρυσό σταυρό τα είχε φέρει ο Θων από τη Ρωσία, ενώ η καμπάνα είχε φτιαχτεί από το ελληνικό πυριτιδοποιείο. Το έργο του Τσίλερ μετά τον πόλεμο δεν ευτύχησε. Η έπαυλη, που είχε βομβαρδιστεί και υποστεί πολύ σοβαρές ζημιές κατά τη διάρκεια του πολέμου, δεν αποκαταστάθηκε. Αφέθηκε στην τύχη της και μερικά χρόνια αργότερα γκρεμίστηκε. Όσο για τη μοίρα που είχαν τα πολύ αξιόλογα γλυπτά που κοσμούσαν τον περίβολο, αυτή αγνοείται. Στο μεταξύ, οι πληγές που σήμερα φέρει ο ναΐσκος χρονολογούνται στο πολύ πρόσφατο παρελθόν.
