Προς αναζήτηση ευρωπαίων συμμάχων βρίσκονται οι κύριοι Τσακαλώτος και Κατρούγκαλος πριν αρχίσει η μάχη του «εσωτερικού» με αιχμή το νέο ασφαλιστικό, τόσο σε σχέση με την αποδοχή του επώδυνου πακέτου από τους βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ όσο και απέναντι στα συνδικάτα που εξαγγέλλουν κινητοποιήσεις. Ο Υπουργός Εργασίας άφησε να εννοηθεί ότι οι δανειστές παρά την αποδοχή της “αρχιτεκτονικής” της ασφαλιστικής μεταρρύθμισης είναι αντίθετοι σε επιμέρους θέματα, ένα από τα οποία είναι τα ποσοστά αναπλήρωσης των νέων συντάξεων. Ο Γ. Κατρούγκαλος παραδέχεται ότι το νέο σύστημα οδηγεί σε μείωση συντάξεων για τους νέους συνταξιούχους, κυρίως με εισοδήματα άνω των 1.200 ευρώ, ενώ χαρακτηρίζει την προωθούμενη ασφαλιστική μεταρρύθμιση “κοινωνικά μεροληπτική” για τους “από κάτω”. Υποστήριξε, ωστόσο, ότι η κυβέρνηση είναι αποφασισμένη τόσο να τηρήσει τις μνημονιακές δεσμεύσεις όσο και να μην παραβιάσει τις κόκκινες γραμμές της. Την ίδια ώρα ΓΣΕΕ και ΑΔΕΔΥ προσανατολίζονται σε κινητοποιήσεις (θα αποφασιστούν 15 Ιανουαρίου) εκφράζοντας την αντίθεσή τους τόσο στο «τέρας» του ασφαλιστικού – όπως το χαρακτήρισε ο πρόεδρος της ΓΣΕΕ κ. Παναγόπουλος – όσο και στη συμφωνία κυβέρνησης-εργοδοτών να αυξήσουν τις εισφορές των εργαζομένων.
Στην αύξηση των εισφορών αντιδρούν και οι μικρομεσαίοι έμποροι. Ο πρόεδρος της ΕΣΕΕ Βασίλης Κορκίδης θα αποστείλει ενημερωτική επιστολή στα μέλη των εργοδοτικώ ενώσεων, εξηγώντας ότι η επιβάρυνση είναι μικρή. Συγκεκριμένα θα αναφέρει ότι «η επιπλέον επιβάρυνση που με ευθύνη και συνειδητά δεχθήκαμε οι εργοδοτικοί κοινωνικοί εταίροι πληροφοριακά είναι για μισθούς των 600, 1.500 και 1.800 ευρώ 3, 7 και 9 ευρώ αντίστοιχα».
Ωστόσο ακόμα και η θετική αλλαγή στο ασφαλιστικό καθεστώς των απασχολούμενων με μπλοκάκια προκαλεί ανησυχία αν θα αποβεί προς όφελος ή σε βάρος των εργαζόμενων με δεδομένη την αυθαιρεσία που επικρατεί στην αγορά εργασίας.
Σύμφωνα με τις αλλαγές οι εργαζόμενοι θα πληρώνουν ασφαλιστική εισφορά 6,5% και το υπόλοιπο, μέχρι το 20%, θα καταβάλλεται από τον εργοδότη τους. Εργατολόγοι και συνδικαλιστές ανησυχούν ότι θα αυξηθεί η «μαύρη εργασία» και ότι οι νέες επιβαρύνσεις για τους εργοδότες μπορεί να μετακυλιστούν στον εργαζόμενο, ο οποίος θα «υποχρεωθεί» – για να μη χάσει τη δουλειά του – να υπογράψει νέα ατομική σύμβαση.
Έντονες είναι και οι αντιδράσεις των ελεύθερων επαγγελματιών και των επιστημόνων ασφαλισμένων στο ΕΤΑΑ εξαιτίας των εξοντωτικών αυξήσεων των ασφαλιστικών εισφορών που προβλέπει το νέο ασφαλιστικό. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι οι εισφορές των ελεύθερων επαγγελματικών με εισόδημα 70.000 ευρώ ετησίως αυξάνονται έως και 223%. Σύμφωνα με το σχέδιο νόμου, από την 1/1/2017 καταργούνται οι ασφαλιστικές κλάσεις με αποτέλεσμα οι ελεύθεροι επαγγελματίες αλλά και οι ασφαλισμένοι γιατροί, δικηγόροι και μηχανικοί στο ΕΤΑΑ να καταβάλλουν μηνιαία ασφαλιστική εισφορά για τον κλάδο σύνταξης, ύψους 20% επί του μηνιαίου εισοδήματός τους.
Έτσι, ένας επαγγελματίας στο ξεκίνημα της σταδιοδρομίας του που δηλώνει καθαρά κέρδη (πραγματικά ή προϊόν φοροδιαφυγής) κάτω από 9.600 ευρώ ετησίως, ευνοείται αφού έχει την ευκαιρία να καταβάλλει στον ΟΑΕΕ, το μικρότερο ασφάλιστρο ύψους 117 ευρώ το μήνα. Ωστόσο αν το εισόδημα (πραγματικό ή δηλωθέν ψευδώς) πλησιάσει τα 20.000 ευρώ, αρχίζει η επιβάρυνση. Έτσι για τους ελεύθερους επαγγελματίες με υψηλά εισοδήματα (μεταξύ αυτών και τους πιο ειλικρινείς των φορολογουμένων), η αλλαγή ισοδυναμεί ακόμη και με διπλασιασμό των ασφαλιστικών εισφορών.
Για παράδειγμα, ο ασφαλισμένος στην 5η κατηγορία που πλήρωνε 4464 ευρώ ετησίως, αν δηλώσει εισόδημα 20.000 ευρώ, θα υποχρεωθεί να πληρώσει 4.790 ενώ αν δηλώσει εισόδημα 30.000 ευρώ, θα πληρώσει 8.085, δηλαδή σχεδόν τα διπλάσια.
Εκτός από τις εισφορές υπέρ της σύνταξης, το νομοσχέδιο προβλέπει και την επιβάρυνση του ασφαλίστρου υπέρ υγείας. Δηλαδή ένας επαγγελματίας που πλήρωνε 90 ευρώ το μήνα για υγειονομική περίθαλψη , από την 1/1/2017 θα πληρώνει 115 ευρώ.
Ο κ. Κατρούγκαλος υποσχέθηκε ότι θα εξετάσει το ενδεχόμενο να ισχύσει για τους νέους ελεύθερους επαγγελματίες και τους νέους επιστήμονες, προκειμένου να ελαφρυνθούν, για τρία χρόνια η κατώτερη ασφαλιστική κατηγορία που προβλέπεται για τους αγρότες και αντιστοιχεί με 93 ευρώ εισφορά το μήνα.
Την ίδια ώρα το «βαρύ πακέτο» θα συμπιέσει κυρίως 900.000 ασφαλισμένους που εκτιμάται ότι θα συνταξιοδοτηθούν από το 2016 έως το 2026 και θα λάβουν συντάξεις μειωμένες μεσοσταθμικά κατά 15%. Πάνω από 100.000 χαμηλοσυνταξιούχοι θα χάσουν φέτος το ΕΚΑΣ ενώ αδιευκρίνιστη είναι η τύχη των καταβαλλόμενων συντάξεων μετά το 2018. Ανοιχτό παραμένει το ενδεχόμενο μείωσης των επικουρικών παρότι οι εργοδοτικοί φορείς δέχτηκαν να στηρίξουν την πρόταση για αύξηση κατά 1% των ασφαλιστικών εισφορών στον κλάδο επικούρησης.
Για παράδειγμα:
– ασφαλισμένος με 35 χρόνια ασφάλισης και συντάξιμες αποδοχές 1000 ευρώ, θα πάρει σύνταξη 778,1 ευρώ από 881 που θα ελάμβανε σήμερα, δηλαδή μείωση 12,5%.
– με 35ετία και συντάξιμο μισθό 1400 ευρώ, ο μελλοντικός συνταξιούχος – αν εφαρμοστεί η μεταρρύθμιση – θα εισπράξει σύνταξη 932,7 ευρώ από 1020,24 και θα υποστεί μείωση 7,5%.
– ασφαλισμένος επί 25 χρόνια, με συντάξιμες αποδοχές 900 ευρώ , θα λάβει σύνταξη 611,07 ευρώ από 654,07 που θα ελάμβανε με το σημερινό καθεστώς. Μείωση 6.5%.