Την Τρίτη θα συζητηθεί στη Βουλή η τροπολογία που κατέθεσε η κυβέρνηση για μπλόκο στο κόμμα Κασιδιάρη προβλέπει την επέκταση της υφιστάμενης ρύθμισης που απαγορεύει να συμμετέχουν στην ηγεσία πολιτικού κόμματος όσοι έχουν καταδικαστεί για ιδιαιτέρως απαξιωτικά αδικήματα εις βάρος της πολιτείας, περιλαμβανομένης όχι μόνο της εικονικής ηγεσίας, αλλά και όσων ασκούν την πραγματική ηγεσία του κόμματος.
Στόχος είναι η συναίνεση των κομμάτων για το μπλόκο στο κόμμα Κασιδιάρη και η ψήφιση της τροπολογίας με την ευρύτατη δυνατή πλειοψηφία.
Για την ώρα ΝΔ και ΠΑΣΟΚ θα ψηφίσουν υπέρ της τροπολογίας, ο ΣΥΡΙΖΑ δείχνει πως θα επιμείνει στη δική του τροπολογία, η ΕΛ.ΛΥ. δεν έχει ακόμα τοποθετηθεί, ενώ ΚΚΕ και ΜέΡΑ25 εξακολουθούν να εκφράζουν ισχυρές επιφυλάξεις έχουν εκφράσει ΚΚΕ και ΜέΡΑ25.
Γεραπετρίτης: Θα ήθελα όσο το δυνατόν μεγαλύτερη πλειοψηφία στο θέμα
Αναλυτικές απαντήσεις για τη ρύθμιση που κατέθεσε την Πέμπτη η κυβέρνηση για τις προϋποθέσεις συμμετοχής στις εκλογές, των πολιτικών κομμάτων, έδωσε ο υπουργός Επικρατείας Γιώργος Γεραπετρίτης σε συνέντευξή του στο ραδιοφωνικό σταθμό «Παραπολιτικά»
Στο θέμα της διακομματικής συναίνεσης, ειδικότερα, «από μακρού χρόνου τα κόμματα γνωρίζουν ποια ήταν η δική μας διάθεση. Η διαβουλευτική μας διάθεση είναι αποδεδειγμένη, έχουμε ήδη ενσωματώσει και κάποιες από τις παρατηρήσεις που μας ετέθησαν […] είμαστε ανοιχτοί στο να διαφοροποιήσουμε κατά τι το κείμενο που έχουμε καταθέσει. Κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει τη γενικότερη διάθεσή μας».
Ενώ σε ό,τι αφορά την προτεινόμενη ρύθμιση εκ μέρους της αξιωματικής αντιπολίτευσης – εάν πράγματι η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία είναι αυτή που είδε το φως της δημοσιότητας, παρατήρησε ο Γ. Γεραπετρίτης – είναι «μία πρόταση που κινείται σε άλλη κατεύθυνση. Βάζει τον ‘Αρειο Πάγο στη λογική της αναζήτησης εάν ένα κόμμα έχει ναζιστικά ή ρατσιστικά χαρακτηριστικά ή αν τα μέλη του σε δράσεις τους εμφορούνται από ναζιστικά ή ρατσιστικά κίνητρα. Αυτό, κατά την άποψή μου, είναι εξαιρετικά ανοιχτό, δημιουργεί συνθήκες που δύσκολα μπορούν να ελεγχθούν», σημείωσε.
Με την ταυτόχρονη επισήμανση ότι μια τέτοια διάταξη «θα δημιουργούσε συνθήκες να ανοίξει ένας ασκός του Αιόλου που δεν θα ξέραμε πού θα τελειώσει. Στον κοινό Ποινικό Κώδικα η έννοια του ρατσισμού είναι μία ευρύτατη έννοια που περιλαμβάνει κάθε μορφής εχθροπάθεια ή αντίθεση σε βασικές αξίες. Είναι δύσκολα ελέγξιμη, δύσκολα προσδιορίσιμη. Εμείς θέλουμε να “κλειδώσουμε” όσο το δυνατόν περισσότερο τις πραγματικές εγκληματικές οργανώσεις, να μην συμμετέχουν. Δεν μπαίνουμε σε ένα κυνήγι αναζήτησης της ιδεολογίας των κομμάτων, το οποίο έχει ιστορικό βάρος για την Ελλάδα, δεν είναι μια απλή υπόθεση».
Όμως, διευκρίνισε ο υπουργός Επικρατείας, «ναι, θα ήθελα και προσωπικά και ως παράταξη όσο το δυνατόν μεγαλύτερη πλειοψηφία στο θέμα, και άρα θα ήταν ευχής έργον η αξιωματική αντιπολίτευση να μπορέσει να συνταχθεί ή, εν πάση περιπτώσει, να βρούμε μια κοινή ζώνη στην οποία να μπορούμε να προσγειωθούμε».
Η τροπολογία θα συζητηθεί την Τρίτη στη Βουλή
Η τροπολογία αναμένεται να συζητηθεί και να ψηφιστεί στην Ολομέλεια της Βουλής την ερχόμενη Τρίτη, καθώς ενσωματώθηκε στο νομοσχέδιο του υπουργείου Ανάπτυξης με τίτλο «Ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2020/1828 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 25ης Νοεμβρίου 2020 σχετικά με τις αντιπροσωπευτικές αγωγές για την προστασία των συλλογικών συμφερόντων των καταναλωτών και για την κατάργηση της οδηγίας 2009/22/ΕΚ, ενίσχυση της προστασίας των καταναλωτών, ρυθμιστικό πλαίσιο για την παλαίωση οίνων και άλλες επείγουσες διατάξεις για την ενίσχυση της ανάπτυξης».
Με την τροπολογία, που έχει τίτλο «Δικαίωμα κατάρτισης συνδυασμών στις βουλευτικές εκλογές – Αντικατάσταση παρ. 1 άρθρου 32 π.δ. 26/2012» προβλέπονται τα εξής:
«1. Στις βουλευτικές εκλογές λαμβάνουν μέρος είτε συνδυασμοί υποψηφίων ενός μόνο κόμματος, είτε συνδυασμοί συνασπισμού περισσότερων του ενός συνεργαζόμενων κομμάτων, είτε συνασπισμοί ανεξάρτητων υποψηφίων, είτε μεμονωμένοι υποψήφιοι. Για την κατάρτιση συνδυασμού πρέπει να συντρέχουν σωρευτικά οι ακόλουθες προϋποθέσεις:
α) Το κόμμα να έχει ιδρυθεί νόμιμα.
β) Ο πρόεδρος, ο γενικός γραμματέας, τα μέλη της διοικούσας επιτροπής, ο νόμιμος εκπρόσωπος και η πραγματική ηγεσία του κόμματος να μην έχουν καταδικασθεί σε οποιονδήποτε βαθμό σε κάθειρξη για τα αδικήματα των κεφαλαίων 1-6 του Δεύτερου Βιβλίου του Ποινικού Κώδικα, ή σε οποιαδήποτε ποινή για εγκλήματα του Στρατιωτικού Ποινικού Κώδικα που επισύρουν την ποινή της ισόβιας κάθειρξης, ή σε ισόβια κάθειρξη για κάθε άλλο αδίκημα. Η αποστέρηση του δικαιώματος κατάρτισης συνδυασμών, σύμφωνα με την παρούσα περίπτωση, ισχύει για τη χρονική διάρκεια της επιβληθείσας ποινής και υπολογίζεται από την επομένη της ημέρας της οριστικής καταδικαστικής απόφασης. Η έκτιση ή μη της ποινής ή η παραγραφή αυτής δεν ασκεί επιρροή στον υπολογισμό του ανωτέρω χρονικού διαστήματος. Στο πλαίσιο του παρόντος άρθρου, η πραγματική ηγεσία έχει την έννοια ότι πρόσωπο άλλο από εκείνο που κατέχει τυπικά θέση προέδρου, γενικού γραμματέα, μέλους της διοικούσας επιτροπής ή νομίμου εκπροσώπου με συγκεκριμένες πράξεις του εμφανίζεται να ασκεί διοίκηση του κόμματος, ή να έχει τοποθετήσει εικονική ηγεσία, ή να έχει τον ηγετικό πολιτικό ρόλο προς το εκλογικό σώμα.
γ) Η οργάνωση και η δράση του κόμματος να εξυπηρετεί την ελεύθερη λειτουργία του δημοκρατικού πολιτεύματος. Για την αξιολόγηση της συνδρομής της προϋπόθεσης αυτής λαμβάνεται υπ’ όψιν τυχόν καταδίκη σε οποιονδήποτε βαθμό υποψηφίων βουλευτών, ή ιδρυτικών μελών, ή διατελεσάντων προέδρων για τα αδικήματα και στις ποινές του πρώτου εδαφίου της περ. β).
Στην περίπτωση συνασπισμού κομμάτων οι ανωτέρω προϋποθέσεις πρέπει να συντρέχουν για καθένα από τα κόμματα που απαρτίζουν τον συνασπισμό.
Η συνδρομή των προϋποθέσεων της παρούσας ελέγχεται αυτεπαγγέλτως από το Α’ Τμήμα του Αρείου Πάγου. Προς υποβοήθηση της κρίσης του, πολιτικά κόμματα και κάθε εκλογέας έχουν δικαίωμα να υποβάλουν υπόμνημα με στοιχεία τεκμηρίωσης μέχρι την επομένη της λήξης της προθεσμίας της παρ. 1 του άρθρου 34».
Σύμφωνα με πηγές του υπουργείου Εσωτερικών, «η ελευθερία ίδρυσης και συμμετοχής σε πολιτικό κόμμα είναι πολιτικό δικαίωμα των Ελλήνων. Αλλά η συνταγματική προστασία του δικαιώματος ίδρυσης και συμμετοχής σε πολιτικά κόμματα δεν εμπεριέχει, ως συνταγματικό δικαίωμα, τη συμμετοχή εγκληματικών οργανώσεων στις βουλευτικές εκλογές υπό τον μανδύα πολιτικού κόμματος, όπως στην περίπτωση της κατοχής επιτελικής θέσης σε πολιτικά κόμματα από πρόσωπα που έχουν καταδικασθεί για ποινικά αδικήματα ιδιαίτερης απαξίας».
«Το σχέδιο που καταθέσαμε στη Βουλή πατάει πάνω σε ήδη υφιστάμενη διάταξη (άρθρο 92 του ν. 4804/2021), που ψηφίστηκε με πρωτοβουλία της κυβέρνησης με ευρεία πλειοψηφία στη Βουλή. Η αρχική διάταξη προέβλεπε ότι δικαίωμα κατάρτισης συνδυασμών δεν έχουν τα πολιτικά κόμματα των οποίων ο πρόεδρος, ο γενικός γραμματέας, τα μέλη της διοικούσας επιτροπής και ο νόμιμος εκπρόσωπος έχουν καταδικασθεί σε κάθειρξη για ορισμένα αδικήματα σε βάρος της πολιτείας. Η πρόσθετη αξία που εισφέρει η τωρινή τροπολογία καταλαμβάνει τις περιπτώσεις εκείνες που η ηγεσία του κόμματος είναι εικονική, δηλαδή έχουν τοποθετηθεί ”αχυράνθρωποι”, αλλά την πραγματική ηγεσία την ασκούν άλλα πρόσωπα που εμπίπτουν στους περιορισμούς, δηλαδή έχουν ποινική καταδίκη», προσθέτουν οι ίδιες πηγές.
«Η διάταξη που φέρνουμε είναι απολύτως συμβατή με το Σύνταγμα και την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου», εξηγεί το ΥΠΕΣ και απαριθμεί πέντε λόγους επ’ αυτού:
Πρώτον, η διάταξη δεν παραβιάζει την αρχή αναλογικότητας διότι δεν εμποδίζει οποιονδήποτε έχει καταδικαστεί έστω για βαριά αδικήματα κατά της Πολιτείας να είναι υποψήφιος βουλευτής, είτε ανεξάρτητος είτε με πολιτικό κόμμα, παρά μόνον αποκλείεται αν είναι ο πραγματικός αρχηγός του κόμματος με το οποίο συμμετέχει στις εκλογές.
Δεύτερον, η Δημοκρατία δεν μπορεί να είναι απολύτως ανεκτική στους εχθρούς της, όσους την επιβουλεύονται χρησιμοποιώντας την.
Τρίτον, δεν εξυπηρετείται η ελεύθερη λειτουργία του δημοκρατικού πολιτεύματος στην περίπτωση της συγκρότησης ενός «κόμματος-κέλυφος», το οποίο δρα και λειτουργεί ως εγκληματική οργάνωση, αφενός μεν όταν η ηγετική ομάδα του κόμματος προβαίνει σε πράξεις με υψηλή ποινική απαξία, όπως έχει αποδειχθεί δικαστικά, έστω και πρωτοδίκως, αφετέρου, δε, όταν η ποινική καταδίκη για συγκεκριμένα αδικήματα υποψηφίων βουλευτών, ιδρυτικών μελών και των διατελεσάντων αρχηγών του κόμματος καταδεικνύει τη μη εξυπηρέτηση της ελεύθερης λειτουργίας του δημοκρατικού πολιτεύματος.
Τέταρτον, όπως έχει αναδείξει η Ολομέλεια του ΣτΕ (Απόφαση 518/2015), συνδέοντας τον σεβασμό της υποχρέωσης των κομμάτων να υπηρετούν τη δημοκρατία, ο κοινός νομοθέτης: «δύναται… μέσα στο πλαίσιο της αρχής της αναλογικότητας και του σεβασμού του δικαιώματος παροχής εννόμου προστασίας κατά το άρθρο 20 παρ. 1 του Συντάγματος να θεσπίζει αρνητικές προϋποθέσεις, οι οποίες κωλύουν την παροχή κρατικής οικονομικής ενίσχυσης, όχι μόνο για λόγους αφορώντες τη διαχείριση της ενίσχυσης αυτής εκ μέρους του δικαιούχου κόμματος… αλλά και για λόγους ουσιαστικούς, συναρτώμενους προς την εν γένει δράση αυτού, η οποία, κατά το άρθρο 29 παρ. 1 του Συντάγματος, οφείλει να εξυπηρετεί την ελεύθερη λειτουργία του δημοκρατικού πολιτεύματος.
Πέμπτον, η διάταξη δεν υπεισέρχεται σε αξιολόγηση των χαρακτηριστικών και της ιδεολογίας των κομμάτων, το οποίο θα άνοιγε τον ασκό του Αιόλου και θα έβαζε τον Άρειο Πάγο στη θέση να αξιολογήσει την ουσία των θέσεων των κομμάτων με κίνδυνο υπερβολικής διεύρυνσης των περιορισμών.
Συμπερασματικά, με τη ρύθμιση που εισηγείται η κυβέρνηση τίθεται φραγμός μόνο στο να συμμετέχουν στις εκλογές εγκληματικές οργανώσεις οι οποίες εμφανίζονται με το ένδυμα πολιτικού κόμματος.
Συγκεκριμένα, επεκτείνεται η υφιστάμενη ρύθμιση που απαγορεύει να συμμετέχουν στην ηγεσία πολιτικού κόμματος όσοι έχουν καταδικαστεί για ιδιαιτέρως απαξιωτικά αδικήματα εις βάρος της πολιτείας, περιλαμβανομένης όχι μόνο της εικονικής ηγεσίας, αλλά και όσων ασκούν την πραγματική ηγεσία του κόμματος. Επιπλέον, κατά την ανακήρυξη συνδυασμών θα λαμβάνεται υπ’ όψιν η τυχόν καταδίκη στελεχών των κομμάτων για τα αδικήματα αυτά.
«Είναι χρέος των πολιτικών δυνάμεων του τόπου να εξαντλήσουν κάθε συνταγματική δυνατότητα έτσι ώστε να μην επανέλθουν μαύρες σελίδες της ελληνικής πολιτικής ιστορίας και να μη δοθεί βήμα σε εκείνους που επιβουλεύονται τη δημοκρατία, αξιοποιώντας την ανοχή που η ίδια η δημοκρατία επιδεικνύει. Είναι η ώρα της ευθύνης για όλους μας», καταλήγει το υπουργείο Εσωτερικών.
