Το ποσοστό βρεφικής θνησιμότητας στη Βενεζουέλα αυξήθηκε κατά 30% πέρυσι, η μητρική θνησιμότητα κατά 65%, και τα κρούσματα της ελονοσίας κατά 76%, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, απότομες άνοδοι που δείχνουν πόσο η βαθιά οικονομική κρίση στη χώρα έχει επηρεάσει την υγεία των κατοίκων.
Τα στατιστικά στοιχεία που εκδόθηκαν στον ιστότοπο του υπουργείου Υγείας από την αριστερή κυβέρνηση του προέδρου Νικολάς Μαδούρο μετά από την διετή απουσία αναφοράς παρόμοιων στοιχείων, έδειξαν επίσης και απότομη άνοδο σε ασθένειες όπως διφθερίτιδα και τον ιό Ζίκα. Δεν έγινε άμεσα σαφές πότε ανάρτησε τα στοιχεία το υπουργείο, όμως τα τοπικά ειδησεογραφικά μέσα τα μετέδωσαν χθες.
Η ύφεση και οι νομισματικοί έλεγχοι στην πετρελαιοπαραγωγική χώρα της Νότιας Αμερικής έχουν περικόψει και την τοπική παραγωγή και τις εισαγωγές σε ξένα είδη, ενώ οι Βενεζουελανοί αντιμετωπίζουν ελλείψεις στα πάντα, από ρύζι έως εμβόλια. Η αντιπολίτευση οργανώνει εδώ και εβδομάδες διαδηλώσεις εναντίον του Μαδούρο, κατηγορώντας τον για δικτατορική διακυβέρνηση, και καλώντας για εκλογές.
Στον τομέα της υγείας, οι γιατροί έχουν εγκαταλείψει τη χώρα σε μεγάλο ποσοστό, και οι ασθενείς αναγκάζονται να περιοριστούν σε δευτερεύουσας ποιότητας περίθαλψη ή καμία. Μια μεγάλη φαρμακευτική ένωση έχει δηλώσει ότι περίπου 85% των φαρμάκων παρουσιάζουν ελλείψεις. Οι κάτοικοι της Βενεζουέλας συχνά ανταλλάσουν φάρμακα με άλλα είδη, κάνουν εκκλήσεις γι’ αυτά σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ταξιδεύουν σε γειτονικές χώρες εάν μπορούν, ή περιμένουν επί ώρες σε ουρές φαρμακείων.
Το υπουργείο Υγείας σταμάτησε να δημοσιεύει στοιχεία μετά τον Ιούλιο του 2015, ως μέρος μιας γενικότερης πολιτικής απόκρυψης στοιχείων. Δεν έχει διευκρινιστεί ο λόγος που εξέδωσε αυτά τα στοιχεία τώρα.
Στις στατιστικές για το 2016 φαίνεται ότι η βρεφική θνησιμότητα παιδιών ηλικίας από 0 έως 1 έτος ανέβηκε κατά 30,12%, σε 11.466 περιπτώσεις πέρυσι. Η έκθεση του υπουργείου ανέφερε ως κύριες αιτίες τη σηψαιμία σε νεογέννητα, πνευμονία, αναπνευστικό σύνδρομο, και πρόωρη γέννηση.
Τα νοσοκομεία συχνά παρουσιάζουν ελλείψεις βασικού εξοπλισμού όπως θερμοκοιτίδες, ενώ οι έγκυες δεν σιτίζονται αρκετά καλά, επηρεάζοντας την υγεία των παιδιών τους.
Η μητρική θνησιμότητα, ή ο θάνατος κατά τη διάρκεια εγκυμοσύνης ή μέσα στις τελευταίες 42 ημέρες από το τέλος μιάς εγκυμοσύνης, επίσης παρουσίασε αύξηση κατά 65,79% (756 θάνατοι), σύμφωνα με την έκθεση του υπουργείου.
Το υπουργείο δεν απάντησε σε αίτηση του πρακτορείου Reuters για περαιτέρω πληροφορίες. Η κυβέρνηση του Μαδούρο ισχυρίζεται ότι μια ελίτ που σχεδιάζει πραξικόπημα συσσωρεύει φάρμακα για να ενθαρρύνει αναταραχές.
«Αναταραχή»
Ενώ οι Βενεζουελανοί είναι ιδιαίτερα ενήμεροι για τα θέματα υγείας που αντιμετωπίζει η χώρα, η αναφορά του υπουργείου Υγείας σοκάρισε μερικά μέλη της ιατρικής κοινότητας.
«Το εντυπωσιακό μέρος είναι η αναταραχή σε όλες τις κατηγορίες σχεδόν στις οποίες αναφέρεται η έκθεση, με συγκεκριμένες και σημαντικές ανόδους στις κατηγορίες βρεφικής και μητρικής υγείας», είπε ο γιατρός Χούλιο Κάστρο, ειδικός λοιμωδών νόσων και κατήγορος των κυβερνητικών πολιτικών στον τομέα της υγείας.
Σύμφωνα με τους γιατρούς, οι ενημερώσεις για την υγεία, που πρόκειται δημοσιοποιούνται σε εβδομαδιαία βάση, θα πρέπει να εκδίδονται έγκαιρα για να μαθαίνει το ιατρικό προσωπικό τις εθνικές τάσεις και απειλές.
Η Βενεζουέλα, για παράδειγμα, είχε εξαλείψει την διφθερίτιδα – μια βακτηριδιακή λοίμωξη που είναι θανατηφόρα σε 5% έως 10% των περιπτώσεων – τη δεκαετία του ’90. Πέρυσι οι γιατροί έκρουσαν τον κώδωνα του κινδύνου ότι έχει επιστρέψει, αλλά η κυβέρνηση αρχικά δήλωσε πως δεν υπήρχαν αποδεδειγμένα κρούσματα και κατέκρινε όσους προσπαθούσαν, όπως είπε, να σπείρουν τον πανικό.
Τα στοιχεία δείχνουν τώρα ότι η διφθερίτιδα επηρέασε 324 άτομα – μια άνοδο από το μηδέν, πέρυσι. Η διφθερίτιδα αποτελούσε κάποτε σημαντική αιτία παιδικών θανάτων αλλά τώρα γίνεται όλο και πιό σπάνια, κυρίως λόγω εμβολιασμών. Η επιστροφή της δείχνει πόσο ευάλωτη είναι η χώρα σε απειλές υγείας.
Το πρακτορείο Reuters έχει καταγράψει την περίπτωση ενός 9χρονου κοριτσιού, της Ελιάνις Βίβας, που πέθανε από διφθερίτιδα στις αρχές του χρόνου αφού της έγινε λάθος διάγνωση για άσθμα, εν μέρει διότι δεν υπήρχαν ιατρικά εργαλεία για να εξεταστεί ο φάρυγγάς της, ώστε την μετέφεραν από νοσοκομείο σε νοσοκομείο, όλα από τα οποία βρίσκονταν σε οικτρή κατάσταση.
Πέρυσι υπήρχαν επίσης και 240.613 κρούσματα ελονοσίας, μια άνοδος 76,4% σε σχέση με τα ποσοστά του 2015, με τις περισσότερα κρούσματα της λοίμωξης που μεταδίδεται από κουνούπια να έχουν καταγραφεί στην πολιτεία Μπολιβάρ.
Τα κρούσματα της ασθένειας Ζίκα αυξήθηκαν σε 59.348 από 71 το 2015, εκφράζοντας την μετάδοση του ιού που μεταδίδεται από κουνούπια στη Λατινική Αμερική πέρυσι. Δεν υπάρχουν στοιχεία για τη μικροκεφαλία που δημιουργεί ο ιός, όπου τα βρέφη γεννιώνται με ασυνήθιστα μικρά κεφάλια, παρότι οι γιατροί αναφέρουν μερικές δεκάδες περιπτώσεων.