Την ίδια ώρα που η κυβέρνηση δια του αρμόδιου υπουργού προαναγγέλλει τη διατήρηση υπό κρατικό έλεγχο των εγχώριων ενεργειακών πόρων (όπως την ακύρωση της δημιουργίας της Μικρής ΔΕΗ), των δικτύων (μπλοκάρισμα διαδικασίας ιδιωτικοποίησης ΑΔΜΗΕ) και την αποδυνάμωση της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας, η Ευρωπαϊκή Ένωση ξεκινά διαδικασίες για την υλοποίηση της ενεργειακής ενοποίησης και της δημιουργίας της ενιαίας εσωτερικής αγοράς ενέργειας.
Η εφαρμογή της κοινοτικής νομοθεσίας για την ενέργεια, αλλά και οι συμβάσεις προμήθειας φυσικού αερίου με τρίτες χώρες είναι μερικές από τις προτεραιότητες που θέτει η Σύνοδος Κορυφής που διεξάγεται σήμερα. Αλλά, στο θέμα αυτό φαίνεται ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση και Ελλάδα διάγουν βίους παράλληλους, αφού όχι μόνο δεν συγκλίνουν, αλλά και αποκλίνουν.
Τι ισχύει για την Ελλάδα και την Ευρώπη;
H αγορά ηλεκτρισμού παραμένει μακριά από το Ευρωπαϊκό Πλαίσιο, κινδυνεύοντας να μετατραπεί η χώρα σε αποκομμένη ενεργειακή νησίδα, καθυστερώντας και τη συνολική πορεία της ευρύτερης περιοχής προς την ενιαία ενεργειακή αγορά. Ενδεικτικές της κατάστασης είναι οι πρόσφατες δηλώσεις αξιωματούχων της Επιτροπής Ανταγωνισμού της Ε.Ε. (DG Comp) που έκαναν λόγο για χώρα case-study ως προς το πώς έχει κατορθώσει να διατηρήσει επί τόσα χρόνια την αγορά ηλεκτρισμού κλειστή, παρά τις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου και τις επισημάνσεις της Κομισιόν. Παρόμοια διαπίστωση έκανε πρόσφατα και η ευρωβουλευτής Μαρία Σπυράκη στη Deutsche Welle, αναφερόμενη στην προσεχή Σύνοδο Κορυφής και στα ενεργειακά θέματα, σχολιάζοντας ως προς την ελληνική αγορά ηλεκτρισμού: «Η Ελλάδα αποτελεί παράδειγμα χώρας που δεν ευνοεί τον ανταγωνισμό. Η ΔΕΗ έχει το 80% της συνολικής εγκατεστημένης ισχύος στην Ελλάδα και το 97% της προμήθειας του ηλεκτρισμού. Είναι προφανές ότι κατέχει απολύτως δεσπόζουσα θέση στην αγορά και ως εκ τούτου η αγορά ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα δεν είναι σε κανέναν βαθμό απελευθερωμένη».
Δείτε τα νούμερα για την αγορά Ενέργειας της Ευρώπης:
Έξι κράτη μέλη βασίζονται σε έναν ενιαίο εξωτερικό προμηθευτή για όλες τις εισαγωγές φυσικού αερίου, η Ε.Ε. εισάγει το 90% του αργού πετρελαίου και το 66% του φυσικού της αερίου, το 75% των κατοικιών της Ε.Ε. είναι χαμηλής ενεργειακής απόδοσης, το 94% των μεταφορών βασίζεται σε προϊόντα πετρελαίου, εκ των οποίων το 90% είναι εισαγόμενα
Οι τιμές χονδρικής της ηλεκτρικής ενέργειας είναι κατά 30% υψηλότερες και οι τιμές χονδρικής του φυσικού αερίου πάνω από 100% υψηλότερη από ό,τι στις ΗΠΑ.
Τι θα αποφασίσουν
Στη διήμερη Σύνοδο Κορυφής θα αποφασιστεί μια στρατηγική πλαίσιο για την ενεργειακή ένωση, με λεπτομέρειες στους στόχους για τον κλάδο της ενέργειας της Ένωσης, ενώ θα καθοριστούν και τα συγκεκριμένα βήματα που θα πρέπει να ληφθούν για την επίτευξή του. Παράλληλα, θα καθοριστεί το όραμα της ΕΕ για την νέα παγκόσμια συμφωνία για το κλίμα, που θα συμφωνηθεί στο Παρίσι το Δεκέμβριο 2015. Παράλληλα, μετά το τέλος της Συνόδου θα καθορίζονται τα μέτρα για την επίτευξη του στόχου του 10% ηλεκτρικής διασύνδεσης από το 2020. Οι αρχηγοί των κρατών-μελών της Ε.Ε. αναμένεται να συγκεκριμενοποιήσουν περαιτέρω την προσπάθεια αυτή, εστιάζοντας στην ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας, στη μεγαλύτερη διείσδυση των ΑΠΕ, καθώς και στο ζήτημα της ενεργειακής ένωσης.
Υπενθυμίζεται ότι στη συνάντηση του Ιουνίου του 2014 το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο έθεσε τους ενεργειακούς στόχους και τις πολιτικές για το κλίμα μεταξύ των πέντε περιοχών προτεραιότητας της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την επόμενη πενταετία.
Λαμβάνοντας υπόψη ότι η νέα Ευρωπαϊκή Επιτροπή που προέκυψε στο τέλος του 2014, είναι ενισχυμένη με Επίτροπο αρμόδιο για την Ενεργειακή Ένωση, ο οποίος είναι μάλιστα και Αντιπρόεδρος της Κομισιόν, ο κ. Μ. Σέφκοβιτς, είναι σαφές ότι το θέμα αυτό αποτελεί ύψιστη προτεραιότητα σε ευρωπαϊκό επίπεδο, για αυτό άλλωστε αποτελεί και βασικό θέμα της Συνόδου Κορυφής.
Δεν θέλει απελευθέρωση της αγοράς η ελληνική πλευρά
Και εδώ δημιουργείται το ερώτημα τι ακριβώς θα κάνει η Ελλάδα, δεδομένου ότι ο υπουργός Παναγιώτης Λαφαζάνης έχει ξεκαθαρίσει τη θέση του ως προς την απελευθέρωση της αγοράς. «Κανένα πλαίσιο της Ε.Ε., κανένας κανόνας, δεν επιβάλει στις χώρες-μέλη να ξεπουλήσουν τις Δημόσιες ενεργειακές τους επιχειρήσεις», τόνισε την Τρίτη ο υπουργός Παραγωγικής Ανασυγκρότησης Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Όσον αφορά στο θέμα των ιδιωτικοποιήσεων έχει ξεκαθαρίσει ότι «κανένα πλαίσιο της Ε.Ε., κανένας κανόνας, δεν επιβάλει στις χώρες-μέλη να ξεπουλήσουν τις Δημόσιες ενεργειακές τους επιχειρήσεις», προσθέτοντας ότι «δεν υπάρχει πουθενά στις θεσμικές προδιαγραφές της Ε.Ε. η ιδιωτικοποίηση των Δημόσιων φορέων Ηλεκτρικής Ενέργειας». Επίσης, έχει τονίσει ότι η πολιτική «την οποία εμείς χαράσσουμε με βάση τα ελληνικά συμφέροντα, τα συμφέροντα του ελληνικού λαού, είναι απόλυτα συμβατή με τους ευρωπαϊκούς κανόνες και το ευρωπαϊκό πλαίσιο».
