Συγκεκριμένα σύμφωνα με το ΥΠΟΙΚ προκύπτει:
- 16 δισ. ευρώ πρόσθετο δημοσιονομικό κόστος των βασικών μέτρων κατά το πρώτο έτος εφαρμογής,
- 8 δισ. ευρώ ετήσιο κόστος για τα επόμενα έτη,
- 40 δισ. ευρώ συνολικό πρόσθετο δημοσιονομικό κόστος στα τέσσερα έτη εφαρμογής, χωρίς καμία ρεαλιστική πηγή εσόδων, αγνοώντας τη δημοσιονομική ισορροπία της χώρας.
Το υπουργείο Οικονομικών προχωράει, μάλιστα, σε αναλυτικο σχολιασμό των μέτρων, σε βασικά στοιχεία κοστολόγησης αυτών και των προβλημάτων που αυτά ενδέχεται να δημιουργήσουν, επισημαίνοντας ότι «η κοστολόγηση έγινε από εμάς και τα επιτελεία μας στη βάση των αντικειμενικών στοιχείων του Προϋπολογισμού και των κατανομών των φορολογικών δεδομένων».
Άμεσα μέτρα κρατικών παρεμβάσεων καταστολής της ακρίβειας:
Η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ: «1. Θέσπιση ανώτατου περιθωρίου κέρδους 5% στην χονδρεμπορική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και θέσπιση ανώτατου ορίου κέρδους στην λιανική ανά MWh, σε ετήσια βάση.»
Η απάντηση του ΥΠΟΙΚ: Το Ευρωπαϊκό πλαίσιο που θεσπίστηκε προσωρινά για την Ουκρανική και κατά συνέπεια ενεργειακή κρίση, επέτρεψε στη χώρα μας και κατόπιν έγκρισης της Επιτροπής στη βάση προσωρινού και έκτακτου χαρακτήρα του μέτρου, τη λειτουργία του μηχανισμού αυτόματης παρακράτησης κερδών στις εταιρίες ενέργειας έως και τον Δεκέμβριο του 2023, ενώ κατόπιν οι τιμές ηλεκτρικής ενέργειας έχουν επιστρέψει σε πολύ χαμηλότερα επίπεδα προσεγγίζοντας τις τιμές πριν την κρίση. Οποιαδήποτε μονιμοποίηση μηχανισμού παρακράτησης κερδών ή ανώτατου πλαφόν κέρδους είναι εξαιρετικά αμφίβολο αν συνάδει με τους Ευρωπαϊκούς κανόνες, ενώ πλέον δεν αναμένεται να έχει ουσιαστική επίδραση στις τιμές, με δεδομένο τα επίπεδα που αυτές έχουν διαμορφωθεί. Αντίθετα είναι εξαιρετικά πιθανό να οδηγήσει σε από-επένδυση στον κλάδο ενέργειας και μείωση του ανταγωνισμού εις βάρους του καταναλωτή.
Η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ: «2. Ανώτατο όριο στο περιθώριο κέρδους από την διύλιση και την εμπορία σε μόνιμη βάση στο μέσο όρο του συνόλου των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Προσωρινά για όχι λιγότερο από 1 χρόνο, μειώνουμε τον ειδικό φόρο κατανάλωσης στα καύσιμα στον χαμηλότερο επιτρεπτό συντελεστή της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ειδικά για το αγροτικό πετρέλαιο προχωράμε σε πλήρη επιστροφή του ειδικού φόρου κατανάλωσης και καθιέρωση υπερμειωμένου συντελεστή ΦΠΑ στο 6%, από 24% που ισχύει σήμερα.»
Η απάντηση του ΥΠΟΙΚ
- • Η μείωση του ειδικού φόρου κατανάλωσης στα καύσιμα στο χαμηλότερο επιτρεπτό συντελεστή της Ευρωπαϊκής Ένωσης συνεπάγεται δημοσιονομικό κόστος για ένα έτος 1,9 δισ. ευρώ. Σημειώνεται ότι σύμφωνα με τον Προϋπολογισμό 2024 τα έσοδα από ΕΦΚ καυσίμων ανέρχονται σε 3,8 δισ. ευρώ και 4,7 δισ. αν συνυπολογιστεί ο αναλογούν ΦΠΑ.
- • Αναφορικά με το αγροτικό πετρέλαιο, όπως ήδη έχουμε εξαγγείλει, από το 2025 θα επιστρέφεται ο ΕΦΚ με βάση την πραγματική κατανάλωση. Ωστόσο τα καύσιμα σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή οδηγία δεν είναι στα αγαθά που επιτρέπεται η μετάπτωσή τους σε χαμηλότερο συντελεστή ΦΠΑ. Συνεπώς η μείωση του ΦΠΑ στο 6% που προτείνεται είναι ανεφάρμοστη.
- • Για το ανώτατο όριο στο περιθώριο κέρδους από την διύλιση και την εμπορία σε μόνιμη βάση είναι εξαιρετικά αμφίβολο αν συνάδει με τους Ευρωπαϊκούς κανόνες.
Η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ: «3. Για τα τρόφιμα και τα βιομηχανικά αγαθά ευρείας χρήσης προχωράμε στην επιβολή πλαφόν κερδών σε όλο το μήκος της εφοδιαστικής αλυσίδας και καθιερώνουμε καθημερινούς εντατικούς ελέγχους. Επιβάλουμε ανώτατο περιθώριο κέρδους σε εισαγωγείς-εγχώριους βιομηχανικούς παραγωγούς και αποθήκες λιανεμπορίου. Προσωρινά για 6+6 μήνες προχωράμε στον μηδενισμό του συντελεστή ΦΠΑ στις κατηγορίες βασικών αγαθών, όπως τα προσδιορίζει η ΕΛΣΤΑΤ, δηλαδή στο αλεύρι, το ψωμί, τα δημητριακά, το κρέας, τα γαλακτοκομικά προϊόντα, τα αυγά, τα έλαια, τα λαχανικά και φυσικά σε όλα τα είδη διατροφής βρεφών και νηπίων. Στα μόνιμα μέτρα προτείνουμε την ένταξη προϊόντων ατομικής υγιεινής ενηλίκων και περιποίησης βρεφών στον υπερμειωμένο συντελεστή ΦΠΑ 6% από 13% που είναι σήμερα στα βρεφικά είδη και από 24% που είναι σήμερα στα είδη ενηλίκων και υπερηλίκων.»
Η απάντηση του ΥΠΟΙΚ
- • Ο μηδενισμός του ΦΠΑ στα είδη διατροφής εκτιμάται να επιφέρει μείωση εσόδων 2,3 δισ. ευρώ σε επίπεδο έτους.
- • Τα είδη ατομικής υγιεινής και προστασίας (σαπούνι και άλλα παρασκευάσματα για την ατομική υγιεινή, αντισηπτικά διαλύματα, αντισηπτικά μαντιλάκια και άλλα αντισηπτικά παρασκευάσματα, μάσκες προστασίας και γάντια για την ιατρική) βρίσκονται ήδη στο συντελεστή 6%, με βάση και το πρόσφατο φορολογικό νομοσχέδιο. Δεν είναι σαφές σε ποια άλλα προϊόντα αναφέρεται η πρόταση.
- • Για τα πλαφόν κερδών σε όλο το μήκος της εφοδιαστικής αλυσίδας, σε εισαγωγείς-εγχώριους βιομηχάνους, παραγωγούς και αποθήκες λιανεμπορίου είναι εξαιρετικά αμφίβολο αν συνάδουν με τους Ευρωπαϊκούς κανόνες, ενώ δημιουργούν κίνδυνο από-επένδυσης στην Ελληνική αγορά και ελλείψεων βασικών αγαθών.
Η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ: «Προτείνουμε τη μείωση συντελεστή ΦΠΑ στον μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης δηλαδή στους συντελεστές 21%, 11% και 5% αντίστοιχα στις υπόλοιπες κατηγορίες αγαθών, καθώς και σε 6% για την ύδρευση από 13% και στην αποχέτευση σε 23% από 24% που είναι σήμερα.»
Η απάντηση του ΥΠΟΙΚ
- • Η μείωση των συντελεστών σε 21%, 11% και 5% υπολογίζεται ότι έχει δημοσιονομικό κόστος περίπου 2,4 δισ. ευρώ κατ’ έτος. Σημειώνεται ότι τα έσοδα από ΦΠΑ σύμφωνα με τον Προϋπολογισμό 2024 (με συντελεστές 24%, 13% και 6% που ισχύουν σήμερα) ανέρχονται σε 24,4 δισ. ευρώ σε ετήσια βάση.
- • Επιπλέον, δεν μπορεί άλλα αγαθά (π.χ. ύδρευση-αποχέτευση) να έχουν διαφορετικούς συντελεστές (6% ή 23%), καθώς από την ΕΕ επιτρέπονται μόνο τρεις συντελεστές (κανονικός, μειωμένος και υπερμειωμένος).
Η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ
