Η κατάσταση στην ανατολική Μεσόγειο στην ατζέντα των επαφών του Νίκου Δένδια - Ξεκινούν οι συζητήσεις για τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης με την Τουρκία
Συνωστισμός πολεμικών πλοίων παρατηρείται στην Ανατολική Μεσόγειο. Έξι χώρες, μεταξύ των οποίων η Ελλάδα, οι ΗΠΑ, η Γαλλία, η Τουρκία, η Αίγυπτος και η Γερμανία, δίνουν το παρών.
Το τουρκικό ερευνητικό σκάφος Ορούτς Ρέις βρίσκεται εντός του θαλασσοτεμαχίου 4, δυτικά της Κύπρου, με απλωμένα τα καλώδιά του, ενώ από μακρινή απόσταση επιβλέπουν δύο τουρκικές φρεγάτες. Το γεωτρύπανο Γιαβούζ παραμένει στο τεμάχιο 8, μαζί με υποστηρικτικά σκάφη. Βόρεια του ιδίου τεμαχίου, πλέουν το γαλλικό αεροπλανοφόρο Charles De Gaulle και μία ελληνική φρεγάτα, ενώ η λίστα συνεχίζεται…
#EastMed military and political tensions have been ramped up in recent months. PE Maps has collated the latest situation. Will this deter interest in the regions energy potential? #Turkey #Cyprus #Libya #Greece #EEZ Read more.. https://t.co/lhIEXm3qTf pic.twitter.com/N9iqWCyhzd
— PE Maps (@PEMaps1) February 3, 2020
Την ίδια στιγμή, με νέα Navtex η Τουρκίαδεσμεύει περιοχή στην καρδιά του Αιγαίου, προκειμένου το τουρκικό Πολεμικό Ναυτικό να πραγματοποιήσει ασκήσεις με πυρά. Η τουρκική υδρογραφική υπηρεσία της Σμύρνης εξέδωσε μια προκλητικότατη Navtex, με την οποία «κλειδώνει» θαλάσσια περιοχή εντός του Αιγαίο για στρατιωτική άσκηση του Πολεμικού Ναυτικού, στις 6 Φεβρουαρίου. Παράλληλα, χθες Δευτέρα συνεχίστηκαν με αμείωτη ένταση οι προκλήσεις της Τουρκίας στο Αιγαίο. Δώδεκα F-16 και ένα CN-235 προχώρησαν σε 24 παραβιάσεις του εθνικού εναέριου χώρου και σε επτά παραβάσεις κανόνων εναέριας κυκλοφορίας. Σημειώθηκαν τέσσερις εικονικές αερομαχίες, ενώ έξι αεροσκάφη ήταν οπλισμένα.
Εν μέσω αυτής της έντασης, ξεκινούν μέσα στο Φεβρουάριο οι συζητήσεις των Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (ΜΟΕ) ανάμεσα στις αρμόδιες επιτροπές Ελλάδας και Τουρκίας. Η Αθήνα εμφανίζεται πρόθυμη να διατηρηθεί ο ανοικτός δίαυλος επικοινωνίας των δύο πλευρών και να συνεχιστεί η πολιτική αντιμετώπιση γεγονότων στρατιωτικής έντασης. Πληροφορίες αναφέρουν ότι η πιθανή ημερομηνία είναι μεταξύ 17η και 21η Φεβρουαρίου ή και αρχές Μαρτίου. Αρχικά οι κοινές επιτροπές θα κάνουν μια αποτίμηση τις διαδικασίας που προηγήθηκε τα προηγούμενα 4,5 χρόνια και στη συνέχεια θα επαναξιολογήσουν την κατάσταση με βάση τα σημερινά γεωπολιτικά δρώμενα. Είναι, μάλιστα, πιθανό να έχουμε και συνάντηση των υπουργών Άμυνας Ελλάδας Τουρκίας στο περιθώριο της συνόδου του ΝΑΤΟ.
Ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας θα βρεθεί σήμερα στη Ρώμη, όπου θα συναντηθεί με τον Ιταλό ομόλογό του, Λουίτζι Ντι Μάιο. Αναμένεται, μεταξύ άλλων, να συζητήσουν για τις τρέχουσες εξελίξεις στη Λιβύη, την κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο καθώς και ζητήματα ενέργειας. Αύριο Τετάρτη, ο υπουργός Εξωτερικών θα μεταβεί στη Μάλτα, όπου πρόκειται να γίνει δεκτός από τον Πρόεδρο της χώρας Ζορζ Bέλα και να συναντηθεί με τον υπουργό Εξωτερικών και Ευρωπαϊκών Υποθέσεων Εβαρίστ Μπαρτόλο.
Λίγο πριν την αναχώρησή του, μίλησε στον ΘΕΜΑ 104,6. Μεταξύ άλλλων αναφέρθηκε στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης. «Πάντοτε έχουμε επιλέξει ανοιχτούς δίαυλους στην Τουρκία. Με την Τουρκία έχουμε μια σημαντική διαφορά την υφαλοκρηπίδα που καθώς το δίκαιο των θαλασσών έχει προχωρήσει, έχει και μια διαφορά για την ΑΟΖ. Μπορούμε να συζητήσουμε ευχαρίστως για αυτό, αλλά αν αποφασίσει η Τουρκία να εγείρει στη συζήτηση το θέμα του σπιτιού της γιαγιάς μου που έχω κληρονομήσει στου Παξούς, ο διάλογος δεν μπορεί να οδηγήσει στο διεθνές δικαστήριο της Χάγης» είπε χαρακτηριστικά ο κ. Δένδιας. Το μήνυμα πως η Ελλάδα διαθέτει γεωπολιτικά εργαλεία και μπορεί να τα εκμεταλλευτεί έδωσε και σε χαιρετισμό που απηύθυνε στην παρουσίαση του βιβλίου του πρέσβη επί τιμή Γιώργου Σαββαϊδη, «Ανάλεκτα ελληνικής διπλωματίας». «Εμείς, ως χώρα, διαθέτουμε γεωπολιτικά εργαλεία και μπορούμε να τα εκμεταλλευτούμε όταν η εν γένει συμπεριφορά μας εμπνεύσει διεθνή εμπιστοσύνη, σοβαρότητα και δέσμευση στην αντιμετώπιση ενός προβλήματος…”
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει και η παρέμβαση του αναπληρωτή συμβούλου Εθνικής Ασφάλειας του πρωθυπουργού Θάνου Ντόκου. Μέσω συνέντευξής του στην κυπριακή εφημερίδα «Ο Φιλελεύθερος» εμφανίζεται ανοιχτός στο σενάριο συνεκμετάλλευσης. «Εφόσον ανακαλυφθούν σημαντικά κοιτάσματα στο Αιγαίο ή (το πιο πιθανόν) στην Ανατολική Μεσόγειο, εφόσον το κοίτασμα εκτείνεται στις θαλάσσιες ζώνες και των δύο χωρών (περίπτωση Κατάρ-Ιράν), εφόσον η ποσότητα, η τιμή και οι τάσεις απομάκρυνσης από τα ορυκτά καύσιμα επιτρέψουν την εμπορική εκμετάλλευση του κοιτάσματος και, τέλος, εφόσον η Ελλάδα αποφασίσει ότι αυτό τη συμφέρει, τότε θα μπορούσε να διαπραγματευθεί μια συμφωνία συνεκμετάλλευσης με ποσοστά που θα καθοριστούν σύμφωνα με τα συμφωνημένα θαλάσσια σύνορα» αναφέρει χαρακτηριστικά ο πρώην επικεφαλής του ΕΛΙΑΜΕΠ. Ο αναπληρωτής σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας της Ελλάδας δεν «κρύβει» την ανησυχία του για ένα «θερμό» επεισόδιο στο Αιγαίο.
Η Αθήνα πάντως παρακολουθεί με ιδιαίτερο ενδιαφέρον τόσο την ένταση που κυριαρχεί στην Ιντλίμπ, όσο και τις ρωγμές στην συμμαχία Ερντογάν-Πούτιν. Οι εξελίξεις, άλλωστε, στη Συρία, αλλά και στις σχέσεις Άγκυρας-Κρεμλίνου ενδέχεται να επηρεάσουν όχι μονάχα το μέτωπο της Λυβύης, αλλά συνολικά την παρτίδα σε αυτό το περίτεχνο γεωπολιτικό σκάκι. Ιδιαίτερη αίσθηση προκάλεσαν οι δηλώσεις του Τούρκου Προέδρου κατά την διάρκεια της συνέντευξης Τύπου με τον Ουκρανό πρόεδρο στο Κίεβο. Ο Ταγίπ Ερντογάν τόνισε ότι η Τουρκία δεν αναγνωρίζει την προσάρτηση της Κριμαίας από τη Ρωσία.