Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Ένα σχεδόν χρόνο μετά το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης η κυβέρνηση της περιόδου εκείνης με υπ. Οικονομικών τον Ευάγγελο Βενιζέλο καταθέτει στη βουλή με το χαρακτήρα του κατεπείγοντος, το νομοσχέδιο «Επείγοντα μέτρα εφαρμογής Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2012 – 2015». Εκτός από την σύσταση του ΤΑΙΠΕΔ στο εν λόγο φορολογικό νομοσχέδιο είχαν εισαχθεί και αρκετές φορολογικές και τελωνειακές διατάξεις. Οι σημαντικότερες εξ αυτών ήταν η επιβολή της εισφοράς αλληλεγγύης και του τέλους επιτηδεύματος.
Σας παραθέτουμε την Αιτιολογική έκθεση του άρθρου 31 που αφορά την διάταξη για την θέσπιση του τέλους επιτηδεύματος:
Διαπιστώνεται ότι, περίπου 700.000 επιτηδευματίες και ελεύθεροι επαγγελματίες δηλώνουν καθαρά κέρδη κάτω του (τότε) αφορολογήτου ορίου των 12.000 ευρώ. Δεδομένων των δημοσιονομικών συνθηκών τις οποίες διέρχεται η χώρα μας προτείνεται η θέσπιση ελάχιστου φόρου εισοδήματος από τη δραστηριότητα των εμπορικών επιχειρήσεων και των ελευθέρων επαγγελματιών ούτως ώστε να ενισχυθούν τα δημόσια έσοδα. Σημειώνεται ότι δεν καταργείται ο λογιστικός προσδιορισμός και το ποσό του ελάχιστου φόρου επιβάλλεται μόνο στις περιπτώσεις εκείνες που προκύπτει μικρότερος φόρος με βάση τα δηλούμενα καθαρά κέρδη. Με τον τρόπο αυτό δεν επιβαρύνονται οι ειλικρινείς φορολογούμενοι (επιτηδευματίες και ελεύθεροι επαγγελματίες) που δηλώνουν μεγαλύτερα ποσά και όλοι πλέον θα συνεισφέρουν στη διαχείριση των κοινών της χώρας με τη θέσπιση του ελάχιστου φόρου.
Τα κριτήρια που τίθενται είναι ο πληθυσμός και η τιμή ζώνης, που ασκείται η δραστηριότητα. Εξαιρούνται από τις νέες αυτές διατάξεις οι επιτηδευματίες για τα πρώτα πέντε έτη της άσκησης της δραστηριότητας τους και όσοι επιτηδευματίες πρόκειται να συνταξιοδοτηθούν κατά τα επόμενα τρία έτη.
Όπως εύκολα μπορεί να διαπιστώσει ο καθένας, η βούληση του νομοθέτη ήταν να φορολογηθούν οι επιτηδευματίες που δήλωναν ελάχιστα κέρδη και να θεσπιστεί το τέλος επιτηδεύματος ως ένας ελάχιστος φόρος, ο οποίος όμως δε θα επιβάλλονταν στους επιτηδευματίες που ήταν συνεπείς και επιβαρύνονταν με υψηλότερο φόρο απ’ ότι το τέλος αυτό.
Αντίθετα με την αιτιολογική έκθεση, η διάταξη νόμου που “βελτιώθηκε” νομοτεχνικά και συμπεριλήφθηκε στο τελικό κείμενο του νόμου (άρθρο 31 ν.3986/2011), δεν περιελάμβανε καθόλου την εξαίρεση των επιτηδευματιών που πλήρωναν φόρο μεγαλύτερο από το οριζόμενο τέλος επιτηδεύματος και επέβαλε αυτό συλλήβδην σε όλους τους επιτηδευματίες, με μόνη εξαίρεση τις περιπτώσεις που αναφέρονται στην παράγραφο 3.
Στην συνέχεια και για να γίνει πιο σαφές ότι το τέλος επιτηδεύματος επιβάλλεται σε κάθε περίπτωση ανεξαρτήτως του ύψους του φόρου που επιβαρύνει τον κάθε επιτηδευματία, με τον νόμο 4024/2011 προστέθηκε νέα παράγραφος 9 στο άρθρο 31 του ν.3986/2011 η οποία αναφέρει:
«Το τέλος επιτηδεύματος του παρόντος άρθρου δεν αφαιρείται από το συνολικό εισόδημα ή από το φόρο της κλίμακας του άρθρου 9 του ΚΦΕ των φυσικών προσώπων που ασκούν επιχείρηση ή επάγγελμα και δεν εκπίπτει από τα ακαθάριστα έσοδα των νομικών προσώπων του άρθρου 101 και της παραγράφου 4 του άρθρου 2 του ΚΦΕ.»
Η εισηγητική έκθεση της ανωτέρω προσθήκης αναφέρει:
«Με την παρ.9 εισάγεται ρύθμιση με την οποία διευκρινίζεται ότι το τέλος επιτηδεύματος, ως έκτακτος φόρος, δεν εκπίπτει από το συνολικό εισόδημα ή από το φόρο της κλίμακας του άρθρου 9 του ΚΦΕ των φυσικών προσώπων που ασκούν επιχείρηση ή επάγγελμα και επίσης δεν εκπίπτει από τα ακαθάριστα έσοδα των επιχειρήσεων του άρθρου 101 και της παραγράφου 4 του άρθρου 2 του ΚΦΕ.»
Το “τέλος επιτηδεύματος” συμβάλει στα έσοδα του προϋπολογισμού, κατά περίπου 300 εκκ. ευρώ.
Είναι ένας κεφαλικός φόρος, θυμίζει πολλά από την περίοδο της τουρκοκρατίας και γενικώς όποιος αναλύσει το συγκεκριμένο φόρο και ασχοληθεί μαζί του, δεν θα δυσκολευθεί να καταλήξει πως πρόκειται για έναν αισχρό, έναν απαράδεκτο φόρο.
1.Αγνοεί αν ένας επιτηδευματίας έχει κέρδη ή όχι.
2. Δεν εκπίπτει από το φορολογητέο του εισόδημα.
3. Αποτρέπει το άνοιγμα υποκαταστημάτων. Δεν τον πληρώνει κάποιος μόνο μια φορά, αν ένας επιχειρηματίας θελήσει να ανοίξει και δεύτερο μαγαζί θα πληρώσει διπλά το φόρο. Αν θέλει να ανοίξει και τρίτο μαγαζί, θα πληρώσει τρεις φορές.
4. Καλλιεργεί την εχθρικότητα του επιτηδευματία με την φορολογική διοίκηση, αφού έχει δημιουργηθεί στη λογική πως το κράτος θεωρεί τον επαγγελματία κλέφτη φόρων.
5. Οδηγεί σε φοροδιαφυγή και μαύρη εργασία.
“Όσα ξέρει ο νοικοκύρης δεν τα ξέρει ο κόσμος όλος” λέει μια σοφή παροιμία και φυσικά η εξαγγελία περι κατάργησης του συγκεκριμένου χαρατσιού το συντομότερο μέσα στην τετραετία είναι προς την σωστή κατεύθυνση. Όμως όσο αυτό το μέτρο παραμένει, τόσο καθυστερεί και η αποκατάσταση της αίσθησης δικαίου στη σχέση κράτους-επαγγελματιών.
Με δεδομένο λοιπόν πως το δημοσιονομικό κόστος είναι 386εκ€, μήπως θα έπρεπε να τεθεί η κατάργηση του ως προτεραιότητα; Διότι μάλλον είναι προτιμότερο και πιο αποδοτικό από την χορήγηση για παράδειγμα ενός δεύτερου κοινωνικού μερίσματος τα Χριστούγεννα (το πρώτο το έδωσε ο Τσίπρας λίγο πριν τις εκλογές).
Η άμεση κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος ή η έστω αναγνώριση του ως έξοδο στις φορολογικές δηλώσεις τον επιχειρήσεων θα είναι ένα πολύ δυνατό μήνυμα για την επιχειρηματική επιστροφή ή είσοδο της χώρας μας στην κανονικότητα.
