Πέντε χρόνια είναι αρκετά. Οι Ελληνες δεν αντέχουν κι άλλη λιτότητα, υποστηρίζει η αμερικανική εφημερίδα Washington Post, η οποία επισημαίνει πως σήμερα ο λαός πληρώνει τις αμαρτίες του παρελθόντος: εκτεταμένη φοροδιαφυγή, διαφθορά κι ανάρμοστες κυβερνήσεις.
Ο αρχισυντάκτης των ανταποκριτών της Washington Post στο Βερολίνο, Άντονι Φαϊόλα, χαρακτηρίζει την επίτευξη συμφωνίας στην 17ωρη Σύνοδο Κορυφής τα ξημερώματα της Δευτέρας, ως «συνθηκολόγηση της Ελλάδας στις πιστώτριες χώρες στην Ευρώπη».
Αμεσως λοιπόν, μετά το άκουσμα των προαπαιτούμενων για την εκταμίευση της δόσης των 7 δισ., σύμφωνα με τον Αμερικανό δημοσιογράφο, ο κάθε Έλληνας ξεκίνησε τους υπολογισμούς του: Πόσο θα του κοστίσει η νέα συμφωνία.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα ο 65χρονος Παναγιώτης Κάτσης, συνταξιούχος λογιστής ο οποίος «κάνει αυτό που ξέρει καλύτερα: υπολογισμούς», γράφει ο Φαϊόλα και προσθέτει ότι «η κοινωνική ασφάλεια θα γνωρίσει περαιτέρω περικοπές». «Ο 65χρονος συνταξιούχος υπολογίζει να αποταμιεύει κάθε μήνα 45 ευρώ από την 950 ευρώ σύνταξή του. Οι φόροι ιδιοκτησίας θα αυξηθούν κι άλλο, οπότε υπολογίζει ότι θα του κοστίσει τον χρόνο 700 ευρώ». Σε όλο αυτό έρχεται να προστεθεί και η απαίτηση των δανειστών για αύξηση του ΦΠΑ σε συσκευασμένα τρόφιμα, γεγονός που μεταφράζεται μόνο για τον Κάτση σε μηνιαία αύξηση κατά 35 ευρώ τον μήνα.
«Η Ευρώπη νομίζει ότι η Ελλάδα είναι μόνο αριθμοί. Κόψτε αυτό, κόψτε εκείνο. Αλλά είμαστε άνθρωποι και ήδη εδώ και πέντε χρόνια το περνάμε αυτό (λιτότητα, περικοπές). Αρκετά» λέει ο κ. Κάτσης στην Washington Post.
Ο Φαϊόλα επισημαίνει στο ρεπορτάζ του: «Για τους 11 εκατομμύρια Ελληνες, οι ζοφεροί καιροί θα γίνουν ακόμα πιο ζοφεροί. […] Οι Ελληνες συνήθισαν στη λιτότητα. Ζουν με αυτή από το 2010, όταν, προκειμένου να διασφαλιστεί το πρόγραμμα διάσωσης της χώρας και να αποφευχθεί η οικονομική κατάρρευση, εισήχθησαν στον προϋπολογισμό μια σειρά από μέτρα περικοπών, συμπεριλαμβανομένων την απόλυση δημόσιων υπαλλήλων και την εισαγωγή νέων φόρων. Το ποτήρι έγινε ακόμα πιο πικρό το 2012, όταν ένα δεύτερο πρόγραμμα διάσωσης έφερε κι άλλη λιτότητα. Τώρα, στη δίνη μιας ατέλειωτης οικονομικής βουτιάς πολύ πιο επώδυνης από εκείνη της Μεγάλης Υφεσης, περιμένει στη γωνία άλλη μια δόση λιτότητας».
Η οικονομική βουτιά της Ελλάδας είναι ατελειώτη και πιο επώδυνη από εκείνη της Μεγάλης Υφεσης
Ομως, ο Αμερικανός δημοσιογράφος επισημαίνει ότι «μέχρι στιγμής πολλοί Ελληνες δεν είναι τόσο εξοργισμένοι, όσο απογοητευμένοι. Απογοητευμένοι με τους πιστωτές της Ελλάδας, οι οποίοι άγονται και φέρονται από τη Γερμανία, τους οδήγησαν σε ένα τέτοιο σκληρό παζάρι. Απογοητευμένοι με τον πρωθυπουργό τους Αλέξη Τσίπρα, τον ανυπότακτο πολιτικό από το ακροαριστερό κόμμα ΣΥΡΙΖΑ που είχε ορκιστεί να πει απλά όχι στις ευρωπαϊκές απαιτήσεις, αλλά κατέληξε τελικά να πει απλά ναι».
Οι Ελληνες δεν είναι εξοργισμένοι, είναι απογοητευμένοι
Και μπορεί κατά τον ανταποκριτή της Washington Post η συμφωνία «να μην είναι τόσο κακή όσο θα μπορούσε να είναι το αποτέλεσμα μιας ρήξης», μιας και οι τράπεζες είναι μισό βήμα πριν από τη χρεοκοπία, «αλλά σε ένα έθνος που έχει υποφέρει για μεγάλο χρονικό διάστημα, αυτό (η συμφωνία) δεν είναι για πολλούς Έλληνες παρά μια αμελητέα ανακούφιση».
Ο Φαϊόλα χαρακτηρίζει με τον δικό του τρόπο τη συμφωνία αυτή ως το πλήρωμα του χρόνου. Ητοι, «αυτό το έθνος κατά κάποιο τρόπο πληρώνει για τις αμαρτίες τους. Για τα χρόνια της υψηλής φοροδιαφυγής. Για την κατασπατάληση του δημοσίου χρήματος και για μια σειρά ενεργειών διαφθοράς και ανάρμοστων κυβερνήσεων».
Η Ελλάδα πληρώνει παλιές αμαρτίες: φοροδιαφυγή, διαφθορά κι ανάρμοστες κυβερνήσεις
«Ομως, έπειτα από πέντε μακρά χρόνια, πολλοί πιστεύουν ότι πλήρωσαν αρκετά» προσθέτει.
Σε αυτό το σημείο παραθέτει την εμπειρία που έζησε μαζί με ένα μεσήλικο ζευγάρι το Σάββατο του επεισοδιακού Eurogroup, με την 45χρονη Φραντζέσκα Σκλάβου και τον 52χρονο σύζυγό της Κοσμά Θανασιά. Και οι δύο «ήταν καρφωμένοι στην τηλεόραση μέσα στο τριάρι τους, που έχει θέα τη θάλασσα του Αιγαίου». Το ίδιο έγινε και την Κυριακή μέχρι αργά τη νύχτα. Οταν ξύπνησαν τη Δευτέρα έμαθαν για τη συμφωνία και τα μέτρα που φέρει.
«Δεν τον κατηγορούμε» λέει η 45χρονη Φραντζέσκα αναφερόμενο στον Αλέξη Τσίπρα ο οποίος κατά τη γνώμη της ενέδωσε στις απαιτήσεις των πιστωτών. «Τον πίεσαν. Δεν του έδωσαν καμία εναλλακτική επιλογή. Αλλά αυτή τη στιγμή, είναι δύσκολο να ξέρω σε ποιον να ρίξω το φταίξιμο. Είμαστε απλά αναστατωμένοι. Περισσότερο από αναστατωμένοι, αισθανόμαστε πως δεν έχουμε καμία ελπίδα. Ταπεινωμένοι».
Νιώθουμε χωρίς ελπίδα, ταπεινωμένοι
Ο δημοσιογράφος της Washington Post τονίζει πως το ζευγάρι, όπως και οι περισσότεροι Ελληνες, ψήφισε “Οχι” στο δημοψήφισμα της 5ης Ιουλίου, αλλά όπως εξομολογήθηκε η Σκλάβου, ένα κομμάτι μέσα της γνώριζε ότι θα ήταν άκαρπο το δημοψήφισμα. «Γιατί λοιπόν είπατε “οχι”;» τη ρωτά ο Φαϊόλα, για να πάρει την απάντηση: «Γιατί ήθελα να δείξω ότι είμαι εδώ. Ο ελληνικός λαός φώναζε στον κόσμο κι έλεγε ότι αυτό δεν είναι δίκαιο, έκλαιγε για βοήθεια, αλλά δεν πρόκειται να μας βοηθήσουν».
Ο σύζυγός της Κοσμάς, έχει ένα μικρό καφέ, αν ψηφιστούν τα μέτρα αύξηση του ΦΠΑ στα καφέ, λέει στην αμερικανική εφημερίδα πως διαθέτει μόνο τρεις επιλογές:
Είτε να κόψει από τα κέρδη του, τα οποία ήδη συρρικνώνονται Είτε να αυξήσει τις τιμές και να διώξει τους πελάτες του Είτε να απολύσει προσωπικό
Ο ίδιος δηλώνει ότι θα επιλέξει την πρώτη επιλογή, προς το παρόν. «Προς το παρόν» τονίζει η Σκλάβου διακόπτοντας τον σύζυγό της.
Ωστόσο, ο Φαϊόλα επισημαίνει πως για τους συνταξιούχους, αυτός ο νέος γύρος λιτότητας σημαίνει κάτι διαφορετικό, από ό,τι για τους μικρομεσαίους επιχειρηματίες κι αυτό είναι το εξής: «Από πού να κόψω τώρα»;
Για παράδειγμα, ο 65χρονος Παναγιώτης Κάτσης είδε το 2012 τη σύνταξή του να μειώνεται κατά 20%. Τότε παράτησε το αγαπημένο του χόμπι: να παράγει το δικό του σπιτικό κρασί, επειδή δεν μπορούσε οικονομικά να αντέξει την αγορά σταφυλιών και μπουκαλιών για τη συσκευασία του κρασιού. Με ένα νέο χτύπημα λιτότητας να έρχεται, «δεν έχουν μείνει και πολλά να κόψω» δηλώνει.
Η σύζυγός του δεν επιθυμεί να παρατήσει τη μηνιαία επίσκεψή τους στο θέατρο, έτσι λοιπόν, όπως όλα δείχνουν εκείνος θα αναγκαστεί να παρατήσει τις περιστασιακές εκδρομές με φίλους του σε κάποιο παραθαλάσσιο μέρος για να πιουν τα ουζάκια τους, σχολιάζει ο Φαϊόλα. «Δεν είναι τόσο το ούζο που δεν μπορώ να αντέξω, όσο η βενζίνη» λέει ο 65χρονος συνταξιούχος.
Ομως, κατά τον δημοσιογράφο της αμερικανικής εφημερίδας, «αυτό είναι το τίμημα που πρέπει να πληρώσει η χώρα, σύμφωνα με τους καθοδηγούμενους από τη Γερμανία δανειστές της Ελλάδας, αν θέλει να αποφύγει τα χειρότερα. Κι αν ο Κάτσης είναι το ένα πρόσωπο του πόνου της λιτότητας, είναι επίσης ένα παράδειγμα το οποίο εξηγεί γιατί κάποιοι Ευρωπαίοι οδήγησαν σε τέτοια συμφωνία». «Τώρα είναι 65 ετών, αλλά κάνοντας χρήση ενός εκ των πιο γενναιόδωρων συστημάτων συνταξιοδότησης στην Ευρώπη, ο κ. Κάτσης μπόρεσε να συνταξιοδοτηθεί σε ηλικία 61 ετών, το 2011» διευκρινίζει και προσθέτει ότι το όριο αυτό ανεβαίνει στα 67 έπετα από αυτή τη συμφωνία.
Και ο Κάτσης ψήφισε «όχι» στο δημοψήφισμα και «όπως τόσοι άλλοι Ελληνες που το έκαναν, δεν επιθυμεί ούτε περαιτέρω περικοπές, αλλά ούτε και να φύγει από το ευρώ. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες εξηγούν ότι οι Ελληνες δεν μπορούν να έχουν και την πίτα ολόκληρη και τον σκύλο χορτάτο». «Αν και κάποιοι κατηγορούν τη Μέρκελ, ο Κάτσης δεν το κάνει» προσθέτει ο Φαϊόλα και ολοκληρώνει το ρεπορτάζ του από την Ελλάδα με μία φράση του 65χρονου: «Κοιτάξτε, αγωνίζεται για τη χώρα της. Μακάρι να είχαμε κάποιον στην Ελλάδα που να πάλευε τόσο σκληρά για μας».
Ο 65χρονος Παναγιώτης Κάτσης με τη σύζυγό του Μαίρη
