Στην Αίγυπτο ο Νίκος Δένδιας – Σκληρή απάντηση του υπουργείου Εξωτερικών – Η αποχώρηση Οικονόμου από την ομιλία Ερντογάν – Πώς ο Μητσοτάκης απέφυγε την παγίδα του Τούρκου προέδρου
Την αντίδρασή της απέναντι στην τουρκική προκλητικότητα κλιμακώνει η ελληνική πλευρά με μια σειρά συντονισμένων ενεργειών.
Ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας, βρίσκεται σήμερα στο Κάιρο όπου θα έχει συνομιλίες με τον Αιγύπτιο ομόλογό του, Sameh Shoukry.
Αντικείμενο των συνομιλιών θα αποτελέσουν οι εξελίξεις στην ανατολική Μεσόγειο, υπό το πρίσμα και της πρόσφατης υπογραφής μνημονίου κατανόησης μεταξύ της Τουρκίας και της Λιβύης.
Την ίδια ώρα την καταδίκη του στις χθεσινές δηλώσεις του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν εξέφρασε το υπουργείο Εξωτερικών, λίγες ώρες μετά την προκλητική ομιλία του στα εγκαίνια του TANAP, με αποτέλεσμα την άμεση αποχώρηση του Έλληνα υφυπουργού Περιβάλλοντος, Δημήτρη Οικονόμου από την εκδήλωση.
«Ο κατεξοχήν παραβάτης του διεθνούς δικαίου στην περιοχή επιμένει να μην αντιλαμβάνεται ότι η παρανομία δεν παράγει δίκαιο», τονίζει το υπουργείο Εξωτερικών, σημειώνοντας ότι η συνεχιζόμενη παραβατικότητα της Τουρκίας, άλλοτε με απειλές και άλλοτε με παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου « δυστυχώς δεν επιβεβαιώνει απλώς αυτή την ιδιότητα αλλά και υπονομεύει τη σταθερότητα και τα συμφέροντα όλων των λαών της ευρύτερης περιοχής», ενώ «καταδεικνύει την απόλυτη περιφρόνηση προς τις αρχές καλής γειτονίας, ακρογωνιαίο λίθο της ειρηνικής συνύπαρξης των κρατών και θεμελιώδη προϋπόθεση της ευρωπαϊκής προοπτικής της».
Το υπουργείο Εξωτερικών χαρακτηρίζει λυπηρό το ότι «ο Τούρκος Πρόεδρος επέλεξε να μετατρέψει ένα έργο ειρηνικής συνεργασίας σε παράσταση πολεμικής ρητορικής και περιφρόνησης της διεθνούς νομιμότητας».
Μάλιστα, χαρακτηρίζει «φυσική συνέπεια και έμπρακτη καταδίκη των δηλώσεων αυτών» την αποχώρηση του κ. Οικονόμου από την εκδήλωση.
«Ευχόμαστε η τουρκική ηγεσία να αντιληφθεί ότι ο σεβασμός της διεθνούς νομιμότητας δεν είναι η διακριτική της ευχέρεια αλλά συνιστά απόλυτη υποχρέωσή της», καταλήγει η ανακοίνωση.
Η αποχώρηση Οικονόμου
«Είχαμε αποφασίσει εκ των προτέρων ότι θα αποχωρήσει η ελληνική αντιπροσωπεία από την εκδήλωση στα Ύψαλα, εάν ξεπερνούσε τα όρια ο Ερντογάν», δήλωσε το πρωί της Κυριακής στον ΣΚΑΪ ο υφυπουργός Περιβάλλοντος, Δημήτρης Οικονόμου.
Εξήγησε ότι ενώ αποχωρούσε τον ρώτησε κάποιος Τούρκος αξιωματούχος αν συμβαίνει κάτι και ο ίδιος απάντησε ότι μετά από αυτά που άκουσε, πρέπει να αποχωρήσει.
Ο υφυπουργός μάλιστα τόνισε ότι το οξύμωρο είναι το ότι ο Ταγίπ Ερντογάν υπαινίχθηκε ότι η Ελλάδα θέλει να δημιουργήσει τετελεσμένα στην περιοχή, όταν η ίδια η Τουρκία δημιουργεί τετελεσμένα στην Κύπρο εδώ και 40 χρόνια.
Αμέσως μετά την αποχώρηση ο διπλωματικός σύμβουλος του υπουργείου Ενέργειας ενημέρωσε το υπουργείο Εξωτερικών και τον πρέσβη και ο ίδιος ενημέρωσε τον υπουργό Κωστή Χατζηδάκη.
Ο κ. Οικονόμου δήλωσε ότι οι 2 πρώτες ώρες της εκδήλωσης κύλισαν ομαλά, χωρίς προκλήσεις, μέχρι την ώρα που ανέβηκε στο βήμα ο Ερντογάν, στο τέλος της εκδήλωσης.
Ο Ταγίπ Ερντογάν προκάλεσε την αποχώρηση της ελληνικής αντιπροσωπείας, όταν μεταξύ άλλων άφησε αιχμές για την χώρα μας λέγοντας ότι κάποιοι άρχισαν να απειλούν την κυβέρνηση της Λιβύης, με αφορμή τη συμφωνία που υπέγραψε με την Άγκυρα για τις θαλάσσιες ζώνες
Την Παρασκευή αυστηρό τελεσίγραφο στον πρέσβη της Λιβύης απηύθυνε ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας, μετά το μνημόνιο της χώρας του με την Τουρκία. Ο κ.Δένδιας ζήτησε από τον πρέσβη να παρουσιάσει τη συμφωνία της Λιβύης με την Τουρκία έως την Πέμπτη, σε διαφορετική περίπτωση θα απελαθεί από την Ελλάδα, αφού θα θεωρηθεί persona non grata.
Η κυβέρνηση έχει προβεί σε σειρά κινήσεων σε διπλωματικό επίπεδο που περιλαμβάνει τόσο επικοινωνίες του πρωθυπουργού, όσο και δημόσιες τοποθετήσεις του υπουργείου Εξωτερικών και κινήσεις του υπουργού Εξωτερικών.
Πώς ο Μητσοτάκης απέφυγε την παγίδα του Τούρκου προέδρου
Στο παρά πέντε αποφεύχθηκε ένα μείζον ελληνοτουρκικό διπλωματικό επεισόδιο, το οποίο θα μπορούσε να προκαλέσει απροσδιόριστες εξελίξεις και σοβαρές περιπλοκές στις ήδη διαταραγμένες σχέσεις Αθήνας-Άγκυρας.
Η τουρκική προεδρία, σύμφωνα με διασταυρωμένες πληροφορίες του protothema.gr, είχε προσκαλέσει και τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη στη σημερινή τελετή που διοργανώθηκε στα Ύψαλα για τα εγκαίνια του αγωγού TANAP. Στην εκδήλωση αυτή, εκτός του Ταγίπ Ερντογάν έδωσαν το παρών ηγέτες μιας σειράς χωρών της περιοχής όπως ο πρωθυπουργός της Βουλγαρίας Μπόικο Μπορίσοφ.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης στις αρχές της εβδομάδας συζήτησε με στενούς του συνεργάτες το ενδεχόμενο να ταξιδέψει στα Ύψαλα και τελικώς έλαβε την απόφαση να μην παραστεί στα εγκαίνια του αγωγού TANAP. Το βασικό επιχείρημα του πρωθυπουργού -σύμφωνα με τις ίδιες αξιόπιστες πληροφορίες- ήταν ότι η Αθήνα έπρεπε να στείλει στην Άγκυρα ένα σαφές μήνυμα δυσαρέσκειας, κυρίως για την ακολουθούμενη τουρκική πολιτική ανοιχτών θυρών στο μεταναστευτικό. Συνομιλητές του κ. Μητσοτάκη εξηγούν ότι η ελληνική πλευρά θέλει να καταστήσει σαφές στην ηγεσία της γειτονικής χώρας ότι με τις ακολουθούμενες τακτικές δεν έχει νόημα να συζητείται το ενδεχόμενο για «business as usual». Επιπλέον, ο Έλληνας πρωθυπουργός -αφού στάθμισε όλα τα δεδομένα- θεώρησε ότι σε καμία περίπτωση δεν θα έπρεπε να επισημοποιήσει με την παρουσία του μια τελετή στην οποία οι Τούρκοι ήθελαν να χρησιμοποιήσουν περίπου σαν… ντεκόρ τους ηγέτες των χωρών της περιοχής.
Η απόφαση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη να μην παραστεί στα εγκαίνια του αγωγού TANAP είχε μεταφερθεί στην τουρκική πλευρά προτού γίνει γνωστή η υπογραφή της, απειλητικής για την ελληνική κυριαρχία στη θαλάσσια περιοχή νότια της Κρήτης, συμφωνίας του Ταγίπ Ερντογάν με την κυβέρνηση της Τρίπολης. Μάλιστα, η Αθήνα ενημέρωσε ότι η ελληνική κυβέρνηση θα εκπροσωπηθεί από τον υφυπουργό Περιβάλλοντος Δημήτρη Οικονόμου, στέλνοντας ακόμη ένα μήνυμα το οποίο είναι βέβαιον ότι έλαβαν οι Τούρκοι.
Η ορθότητα της απόφασης του πρωθυπουργού επιβεβαιώθηκε την Πέμπτη, όταν έγινε γνωστή η σοβαρή πρόκληση της Άγκυρας που υπέγραψε μνημόνιο για τις θαλάσσιες ζώνες με την κυβέρνηση της Τρίπολης.
Ακόμη περισσότερο η προνοητικότητα του Κυριάκου Μητσοτάκη επαληθεύτηκε από τις σημερινές δηλώσεις του προέδρου της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν, που εξώθησαν την επίσημη ελληνική αποστολή υπό τον υφυπουργό Περιβάλλοντος να αποχωρήσει από την τελετή στα Ύψαλα για τον αγωγό TANAP. Είναι προφανές ότι σε περίπτωση που ο Έλληνας πρωθυπουργός ήταν παρών σε μια τελετή όπου ο Ταγίπ Ερντογάν είχε αποφασίσει να αναπτύξει την επιχειρηματολογία του για την προσπάθεια υφαρπαγής ελληνικής κυριαρχίας σε τμήματα της ελληνικής υφαλοκρηπίδας, τα πράγματα θα οδηγούνταν στα άκρα με μια διπλωματική κρίση κορυφής.
Η απόφαση του κ. Μητσοτάκη να μην παραστεί στο σόου του κ. Ερντογάν στα Ύψαλα, θα πρέπει να θεωρηθεί προάγγελος για την σκλήρυνση της ελληνικής στάσης. «Η Αθήνα δεν θα προκαλέσει αλλά είναι βέβαιον ότι δεν μπορεί να υποχωρήσει από τη δεδομένη εθνική κόκκινη γραμμή» εξηγούσε νωρίτερα το Σάββατο κυβερνητικό στέλεχος που γνωρίζει τις κινήσεις του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη.
Με τα τελευταία δεδομένα, μια συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Ταγίπ Ερντογάν στη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ στο Λονδίνο, το διήμερο 3 και 4 Δεκεμβρίου, θα πρέπει να αντιμετωπίζεται σαν ένα απίθανο ενδεχόμενο.
Η ελληνική κυβέρνηση, που τις πρώτες εβδομάδες της θητείας της το καλοκαίρι του 2019 είχε δείξει τη διάθεσή της για συνεργασία και συνεννόηση με την τουρκική πλευρά, φαίνεται ότι αναθεωρεί τη στάση της και αναπροσαρμόζει την στρατηγική της, όχι μόνο λόγω της ανοικτής πληγής με το μεταναστευτικό, αλλά κυρίως λόγω των εξελίξεων στην κυπριακή ΑΟΖ, την ανατολική Μεσόγειο και την τελευταία απειλητική συμφωνία της Άγκυρας με την κυβέρνηση της Τρίπολης, η οποία εκπροσωπεί μέρος του λαού της Λιβύης.