«Κάθε αρχή και δύσκολη» λέει το ρητό, που μάλλον ταιριάζει γάντι στην περίπτωση του πολυσυζητημένου «καλαθιού του νοικοκυριού».
Καλάθι νοικοκυριού: Και ιδιωτικής ετικέτας και επώνυμα προϊόντα
Κάθε σούπερ μάρκετ έκανε την επιλογή των προϊόντων που θα εντάξει στο «καλάθι», το οποίο θα πρέπει οπωσδήποτε να περιλαμβάνει τουλάχιστον ένα προϊόν σε κάθε μία από τις 51 κατηγορίες βασικών ειδών. Οι πληροφορίες έως χθες το βράδυ ανέφεραν ότι τα «καλάθια», σε αυτήν την πρώτη εβδομάδα τουλάχιστον, περιλαμβάνουν προϊόντα και ιδιωτικής ετικέτας και επώνυμα, όχι όμως στην ίδια αναλογία για κάθε σούπερ μάρκετ.
Αυτό είναι και το πρώτο στοίχημα για την επιτυχία της παρέμβασης, δηλαδή το κατά πόσο οι καταναλωτές θα βρουν στο «καλάθι» προϊόντα που συνήθως αγοράζουν ή εν πάση περιπτώσει δεν θα διστάσουν να αγοράσουν δίνοντας προτεραιότητα στην τιμή και όχι στην επωνυμία.
Μια από τις επιφυλάξεις της Επιτροπής Ανταγωνισμού συνίσταται, πάντως, στον κίνδυνο συστηματικής αυτοπροτίμησης (self-preferencing) από τα σούπερ μάρκετ σε προϊόντα δικής τους ιδιωτικής ετικέτας, εις βάρος προϊόντων σήματος, τα οποία ενδεχομένως να προσφέρονται σε φθηνότερες τιμές για τους καταναλωτές, αλλά επί των οποίων το περιθώριο κέρδους των σούπερ μάρκετ να είναι ενδεχομένως υψηλότερο.
Πώς ξεχωρίζουμε στο σούπερ μάρκετ τα προϊόντα από το καλάθι του νοικοκυριού
Το δεύτερο στοίχημα είναι η ευκολία εντοπισμού αυτών των προϊόντων με τις ειδικές τιμές, πόσω μάλλον όταν κάθε εβδομάδα θα αλλάζουν, άρα οι καταναλωτές θα πρέπει να τα αναζητούν εκ νέου.
Επί του παρόντος, η ειδική σήμανση «καλάθι του νοικοκυριού» θα υπάρχει μόνο στα ράφια, όπου τοποθετούνται συνήθως αυτά τα προϊόντα, και όχι σε κάποιο ειδικό σταντ. Με δεδομένο ότι θα απαιτηθεί κάποιου είδους… σαφάρι στα ράφια, ειδικά από τους καταναλωτές που δεν έχουν εξοικείωση με τις ηλεκτρονικές πληροφορίες του e-katanalotis, δεν αποκλείεται τις επόμενες ημέρες κάθε σούπερ μάρκετ να ακολουθήσει διαφορετική πρακτική, π.χ. ένα εικονικό καλάθι στην είσοδο του καταστήματος, που θα διευκολύνει τους καταναλωτές. Κάποιες αλυσίδες θα εφαρμόσουν και το μοντέλο των διαφημιστικών φυλλαδίων.
Το τρίτο στοίχημα είναι μη στηθεί… πάρτι ανατιμήσεων στα προϊόντα εκτός «καλαθιού», αφού σε μια τέτοια περίπτωση η παρέμβαση θα έχει αποτύχει. Αυτόν ακριβώς τον κίνδυνο έχει επισημάνει στο υπουργείο Ανάπτυξης η Επιτροπή Ανταγωνισμού, σημειώνοντας ότι θα πρέπει να υπάρχει δυνατότητα να συμμετέχει κάθε είδους επιχείρηση που δραστηριοποιείται στη λιανική αγορά, τόσο σε εθνικό όσο και σε τοπικό επίπεδο, ή/και με οποιονδήποτε τρόπο (π.χ. πώληση μέσω e-shop), ακόμα και εάν δεν εμπορεύεται το σύνολο των κατηγοριών των προϊόντων που απαριθμούνται στη λίστα (π.χ. κρεοπωλεία, ιχθυοπωλεία, αρτοποιεία κ.λπ.), έτσι ώστε ο ανταγωνισμός να λειτουργήσει προς όφελος των καταναλωτών.
5 Οκτωβρίου 11 Οκτωβρίου 25 Οκτωβρίου 31 Οκτωβρίου
Καπνιστή γαλοπούλα 160 γρ 2,65 2,94 2,82 2,60
Γιαούρτι 8% 1 κλ 4,04 4,34 3,89 4,16
Γκούντα φέτες 200 γρ 3,01 2,96 3,23 3,29
Γάλα πλήρες 1 λτ 1,55 1,56 1,44 1,53
Μακαρόνια Νο 6 0,99 1,02 1,11 1,11
Ρύζι 500 γρ 1,8 1,8 1,71 1,62
Ψωμί τοστ 680 γρ 1,82 1,82 1,80 1,87
Κοτόπουλο συσκευασμένο νωπό 6,64 6,65 6,64 5,31
Κροκέτες ψαριού 4,55 4,21 4,62 4,83
Αυγά μεσαίου μεγέθους 2,84 2,84 2,27 2,28
Μαργαρίνη 500 γρ 2,85 2,86 2,89 2,89
Παρθένο ελαιόλαδο 1λτ 8,24 8,27 8,54 8,66
Κατεψυγμένος αρακάς 450 γρ 2,81 2,81 2,65 2,57
Στιγμιαίος καφές 100 γρ 4,21 4,29 4,24 4,2
Χαρτί κουζίνας 3τμχ 4,16 4,63 3,96 4,31
Χαρτί υγείας 8 τμχ 5,29 5,47 4,71 4,57
Οδοντόκρεμα 75 ml 2,03 2,06 1,84 1,97
Σερβιέτες 10 τμχ 1,99 2,11 1,98 2,62
Βρεφικές πάνες 26 τμχ 3,92 6,01 4,84 3,85
Απορρυπαντικό παιδικό 1,25 ml 8,15 9,16 8,44 9,20
Τροφή σκύλων 1,5 κλ 4,24 4,80 4,66 4,62
Πηγή: e-katanalotis
Ανατρέχοντας κανείς στα στοιχεία που αναρτώνται στο e-katanalotis, μπορεί να διαπιστώσει τη διακύμανση των τιμών σε προϊόντα, που συμπεριλαμβάνονται στο «καλάθι», δείγμα του πόσο ρευστή είναι η κατάσταση στην αγορά.
Αυτή η επιμονή των ανατιμήσεων σε βασικά είδη διατροφής και είδη ευρείας κατανάλωσης, σε συνδυασμό με το πάντα υψηλό ενεργειακό κόστος -παρά το «φρενάρισμα» του προηγούμενου μήνα- υποχρεώνει το οικονομικό επιτελείο να αναθεωρήσει εκ νέου την ετήσια πρόβλεψη για το φετινό πληθωρισμό. Πλέον, ο πήχης τοποθετείται στο 10%, αντί 9,1% που προβλέπει το Προσχέδιο, ενώ για το 2023 εκτιμάται ότι μπορεί να περιοριστεί γύρω στο 3% και λόγω της σύγκρισης με τα «εκρηκτικά» ποσοστά του 2022.
