Πλέον είναι λίγο να μιλάει κανείς για κύμα μεταναστών, αλλά για πλημμυρίδα που αγγίζει τα όρια της ανθρωπιστικής κρίσης και προκαλεί σημαντικά προβλήματα (οικονομικά, κοινωνικά και πολιτικά) στην Ελλάδα. Τα στοιχεί που έδωσε στη δημοσιότητα η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ, σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε στην Αθήνα, μέσα σε ένα χρόνο υπήρξε αύξηση 223,22% στην είσοδο μεταναστων στη χώρα μας.
Από τα Δωδεκάνησα, τα νησιά του ανατολικού και του βορειανατολικού Αιγαίου, πλήθος μεταναστών (η πλειοψηφία των οποίων από τη Συρία), βρίσκει τρόπους να εισέλθει στην ελληνική ενδοχώρα, οξύνοντας το πρόβλημα.
«Η κατάσταση που δημιουργήθηκε το καλοκαίρι στην Ελλάδα προσλαμβάνει χαρακτηριστικά ανθρωπιστικής κρίσης» επισημαίνει η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν στη συνέντευξη Τύπου το ελληνικό γραφείο της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, το πρώτο οκτάμηνο του 2014 πέρασαν στην Ελλάδα από τη θάλασσα 22.089 άτομα.
Όπως μεταδίδει το ΑΠΕ-ΜΠΕ, το αντίστοιχο διάστημα του 2013 ο αριθμός ήταν 6.834 άτομα, ενώ όλο το 2013 ήταν 11.500 άτομα. Μόνο τον Σεπτέμβριο εκτιμάται ότι έφτασαν στα νησιά του Αιγαίου 7.500 άτομα, από τα οποία τα μισά ήταν στα Δωδεκάνησα. Ο αριθμός των ατόμων που διέσχισαν τον ίδιο μήνα τα σύνορα του Έβρου ήταν 1.133.
Συνολικά, 165.000 άνθρωποι έχουν διασχίσει τη Μεσόγειο έως στιγμής το 2014 σε σύγκριση με τους 60.000 σε όλη τη διάρκεια του 2013. Ωστόσο, το θαλάσσιο πέρασμα σηματοδοτείται από ανθρώπινες τραγωδίες, καθώς περισσότερα από 3.000 άτομα έχασαν τη ζωή τους σε ναυάγια ή αγνοούνται στη Μεσόγειο.
Αν και δεν μας ανακουφίζει, ωστόσο η Ιταλία είναι η χώρα που έχει δεχθεί το μεγαλύτερο κύμα αφίξεων.
Στην Ελλάδα υπολογίζεται ότι 65% των προσφύγων που καταφτάνουν στην Ελλάδα προέρχονται από τη Συρία. Το αντίστοιχο ποσοστό του 2012 κυμαινόταν στο 40%. Εξάλλου, η Τουρκία φιλοξενεί σήμερα περισσότερους από ένα εκατομμύριο Σύρους πρόσφυγες και ο Λίβανος 1.151.000. Σύμφωνα με στοιχεία της Ελληνικής Αστυνομίας, έως τον Αύγουστο το 2014 έγιναν στην Ελλάδα 17.365 συλλήψεις Σύρων για παράτυπη είσοδο και παραμονή, αριθμός που για όλο το 2013 έφτανε τους 8.517.
Ανθρωπιστική κρίση
«Η κατάσταση που δημιουργήθηκε το καλοκαίρι στην Ελλάδα έχει προσλάβει χαρακτηριστικά ανθρωπιστικής κρίσης, ενώ η επερχόμενη χειμερινή περίοδος δημιουργεί νέες προκλήσεις. Σχεδόν σε καθημερινή βάση σημειώνονται σε όλα τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου, αφίξεις πολυπληθών ομάδων», εξήγησε ο επικεφαλής του ελληνικού γραφείου της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες, Γιώργος Τσαμπρόπουλος.
Όπως επισήμανε, εξάλλου, οι υφιστάμενες δομές, ανθρώπινο δυναμικό και υλικοτεχνικά μέσα δεν επαρκούν για την αποτελεσματική διαχείριση του αυξημένου αριθμού προσφύγων και μεταναστών. Μετά την άφιξή τους στην Ελλάδα οι άνθρωποι κρατούνται στις ανεπαρκείς εγκαταστάσεις της Αστυνομίας ή του Λιμενικού ή παραμένουν σε χώρους που διατίθενται κάποιες φορές από την Τοπική Αυτοδιοίκηση ή την Εκκλησία. Όπου υπάρχουν οργανωμένα κέντρα κράτησης (Λέσβος, Σάμος, Χίος), αυτά είναι υπερπλήρη, με κρατούμενους έως και τρεις φορές πάνω από την επίσημη χωρητικότητά τους. «Το Κέντρο στη Σάμο έχει χωρητικότητα 285 άτομα και αυτή τη στιγμή φιλοξενεί 900» συμπλήρωσε ο πρόεδρος του ελληνικού τμήματος των «Γιατρών Χωρίς Σύνορα», Απόστολος Βεΐζης.
Εκπροσωπώντας το Λιμενικό Σώμα, ο αρχιπλοίαρχος, Γιάννης Καραγεωργόπουλος επισήμανε:«Καλούμαστε να μεριμνήσουμε για την άμεση ανταπόκριση του Λιμενικού, ώστε να διασφαλιστεί το δικαίωμα στην ανθρώπινη ζωή και αξιοπρέπεια και ταυτόχρονα να διαχειριστούμε τα σύνορα. Οι επιχειρήσεις του Λιμενικού εντάσσονται στη σφαίρα της διαχείρισης των εξωτερικών συνόρων, ώστε να γνωρίζουμε ποιος επιχειρεί να περάσει τα σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ταυτόχρονα της διασφάλισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων», επισήμανε ο αρχιπλοίαρχος του Λιμενικού Σώματος, Γιάννης Καραγεωργόπουλος.
Ευρωπαϊκή αλληλεγγύη και ο καταμερισμός των ευθυνών
Η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες προτάσσει ως άμεση λύση την ευρωπαϊκή αλληλεγγύη και τον καταμερισμό των ευθυνών σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Επίσης, ζητά τη δημιουργία σχεδίου έκτακτης ανταπόκρισης, ώστε να μπορέσουν όλες οι δομές να συμβάλουν στη διαχείριση της κατάστασης αλλά και τη συνεργασία φορέων με την κοινωνία των πολιτών.
Επίσης, ζητά την ενίσχυση σε ανθρώπινο δυναμικό και επιχειρησιακά μέσα του Λιμενικού Σώματος για να ανταποκριθεί στις αυξημένες ανάγκες έρευνας και διάσωσης στη θάλασσα, την άμεση και ουσιαστική βελτίωση των συνθηκών κράτησης των νεοαφιχθέντων, την άμεση αποσυμφόρηση των κέντρων κράτησης σε Λέσβο, Σάμο και Χίο ώστε να λειτουργούν εντός των ορίων της χωρητικότητάς τους, τη δημιουργία Κέντρων Πρώτης Υποδοχής στα νησιά κατά το πρότυπο του ΚΕ.Π.Υ στο Φυλάκιο του Έβρου, αλλά και την ενίσχυση της Υπηρεσίας Ασύλου σε ανθρώπινο δυναμικό και υλικοτεχνική υποδομή.
