Τα χαρτιά τους άνοιξαν για την αναθεώρηση του Συντάγματος κατά την διάρκεια σχετικής εκδήλωσης του νεοσύστατου κύκλου προβληματισμού υπό τον τίτλο «Ρεύμα Σκέψης», ο βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας Ευριπίδης Στυλιανίδης, ο πρώην πρόεδρος του Συνασπισμού Νίκος Κωνσταντόπουλος και ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών Θεόδωρος Φορτσάκης. Οι τρεις άνδρες προκάλεσαν – ο καθένας για διαφορετικό λόγο – με τις προτάσεις και τις απόψεις τους σχετικά με την επικείμενη αναθεώρηση του Συντάγματος.
Ο κ. Στυλιανίδης έθεσε μια δέσμη προτάσεων στον δημόσιο διάλογο, η οποία μεταξύ των άλλων περιελάμβανε και θέσπιση λαϊκής νομοθετικής πρωτοβουλίας και την συνταγματική προστασία της ελληνικής γλώσσας. Ο κ. Κωνσταντόπουλος αναφέρθηκε σε θέματα εθνικής συνεννόησης, ενώ ο κ. Φορτσάκης έριξε λάδι στη φωτιά στην κόντρα του με τους φοιτητές και δήλωσε ότι είναι ανοιχτός στα ιδιωτικά πανεπιστήμια.
Συγκεκριμένα ο πρώην υπουργός Εσωτερικών επικέντρωσε τις προτάσεις του σε τρεις άξονες. Πρώτον έδωσε σημασία στο «οικονομικό σύνταγμα» και αναφέρθηκε στην ανάγκη ενίσχυσης της ευελιξίας ελληνικής αγοράς φέρνοντας ως παράδειγμα την πρόταση για την πρόβλεψη αρχής σταθερή ρήτρας φορολογικού συστήματος. Επίσης μίλησε για μεικτά ή ιδιωτικά πανεπιστήμια με παράλληλη προστασία για τη δημόσια παιδεία. Δεύτερος υπογράμμισε τη σημασία των θεσμικών ζητημάτων. Είπε χαρακτηριστικά ότι η πολιτική αντί να παράγει αποτελέσματα μεταβλήθηκε σε τέχνη δημοσίων σχέσεων. Αν η τεχνοκρατία αφεθεί ελεύθερη, πρόσθεσε, θα δημιουργήσει το κράτος των εξειδικευμένων ηλίθιων, αν κυριαρχήσει η αγορά θα δημιουργήσει διαπλοκή και αν η πολιτική κυριαρχήσει στην αγορά θα πάμε σε φαινόμενα σοβιετίας.
Αναφέρθηκε στην θέσπιση λαϊκής νομοθετικής πρωτοβουλίας και ζήτησε την επανεξέταση από μηδενική βάση της βουλευτικής ασυλίας και του νόμου περί ευθύνης υπουργών. Είπε ότι θα πρέπει να εξεταστεί η πενταετής κοινοβουλευτική θητεία και μίλησε για απόλυτη διάκριση βουλευτών και υπουργών. Τέλος ο κ. Στυλιανίδης στάθηκε στην ανάγκη ενίσχυσης της εθνικής πολιτιστικής μας ταυτότητας και έθεσε δύο βασικούς στόχους: την συνταγματική προστασία της γλώσσας και την επανασύνδεση με την μητρόπολη του ελληνισμού της διασποράς.
Ο κ. Φορτσάκης από την πλευρά του εξέφρασε την άποψη πως δεν είναι το Σύνταγμα ο φταίχτης της κατάστασης που έχουμε βρεθεί, αλλά είναι οι συμπεριφορές μας. Αναφερόμενος στο άρθρο 16 για τα δημόσια πανεπιστήμια δήλωσε πως είναι ανοιχτός στο να υπάρξουν ιδιωτικά πανεπιστήμια και πρότεινε μια νέα κατηγορία νομικού προσώπου, το πανεπιστημιακό νομικό πρόσωπο. Σχετικά με το άρθρο 24 που αφορά στη δόμηση, είπε ότι το πρόβλημα είναι η κακή εφαρμογή της νομοθεσίας. Μίλησε, δε, για την ανάγκη να στραφεί η προσοχή στην απαλλαγή του δικαστή από τον μεγάλο φόρτο των υποθέσεων. Τέλος τοποθετήθηκε υπέρ της άποψης που υποστηρίζει ότι η έννοια του δημοσίου υπαλλήλου θα πρέπει να απλοποιηθεί. «Προσλήψεις και απολύσεις θα πρέπει να γίνονται από το ΑΣΕΠ και να προβλέπεται και αποζημίωση», τόνισε ο κ. Φορτσάκης
Ο κ. Κωνσταντόπουλος αναφέρθηκε στο έλλειμμα των συνεργασιών και των συγκλίσεων και συμπέρανε πως στην Ελλάδα δεν υπάρχει κουλτούρα πολιτικού διαλόγου. Ειδικότερα για την αναθεώρηση του Συντάγματος είπε πως χρειάζεται να φτάσει στα όρια μιας συντακτικής αναθεώρησης και σημείωσε ότι αυτό το αναφέρει σχηματικά.
Ζήτησε πως η συζήτηση που ανοίγει για την αναθεώρηση να μην είναι ακαδημαϊκή και τόνισε ότι χρειαζόμαστε ένα Σύνταγμα που πρέπει να είναι λιτό, αδρό και λειτουργικό. «Για πρώτη φορά μετά το 1974 έχει ωριμάσει η ανάγκη για θεσμική, ριζοσπαστική αναθέσμιση», υπογράμμισε ο κ. Κωνσταντόπουλος. Επίσης επισήμανε πως δεν πρέπει να πάρουν τη θέση του συντάγματος τα μνημόνια και οι εφαρμοστικοί νόμοι. Επιπλέον σημείωσε ότι το άρθρο 110 του Συντάγματος θα πρέπει να αναθεωρηθεί και κάλεσε το πολιτικό σύστημα να προχωρήσει άμεσα στην αναθεώρηση του Συντάγματος.
