Από τα πρώτα θέματα στην ατζέντα της συνόδου η Τουρκία – Κυριάκος Μητσοτάκης και Νίκος Αναστασιάδης ενημέρωσαν για τις κινήσεις Ερντογάν – Τι διεκδικεί η Ελλάδα
Ψηλά στην ατζέντα της συνόδου κορυφής των ηγετών της Ευρωπαϊκής Ένωσης ήταν το θέμα της Τουρκίας όπως προκύπτει από τις αναρτήσείς του εκπροσώπου του προέδρου του συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης μαζί με τον Κύπριο πρόεδρο Νίκο Αναστασιάδη ενημέρωσαν τους υπόλοιπους ηγέτες για τις ενέργειες του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν με την Ελλάδα να διεκδικεί κατάλογο με ευρωπαϊκές κυρώσεις κατά της Άγκυρας.
Το θέμα, μάλιστα, τέθηκε πριν καν να ξεκινήσει η συζήτηση για το ταμείο Ανάκαμψης για το οποίο διεξάγεται ένα σκληρό παζάρι.
During #EUCO there was a brief message on the relationship with Turkey by @kmitsotakis and @AnastasiadesCY
Now @eucopresident started discussion on #MFF and the Recovery Fund pic.twitter.com/tK45dm2Ey0
— Barend Leyts (@BarendLeyts) July 17, 2020
Πρόκειται για την πρώτη δια ζώσης συνεδρίαση μετά το ξέσπασμα της πανδημίας του κορωνοϊού. Και από πολλές πλευρές χαρακτηρίζεται ως μείζονος σημασίας τόσο για την Ελλάδα, όσο και για ολόκληρη την Ευρώπη. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης εκτός από το θέμα της Τουρκίας αναμένεται να δώσει σκληρή μάχη, διεκδικώντας κοινοτικά κονδύλια ύψους 60 δισ. ευρώ (32 από το Ταμείο Ανάκαμψης και 28 από τον κοινοτικό προϋπολογισμό).
Η γερμανική προεδρία που ξεκίνησε στις αρχές Ιουλίου δεν έχει καταφέρει μέχρι στιγμής να γεφυρώσει τις μεγάλες διαφωνίες που υπάρχουν κυρίως ανάμεσα στις χώρες του Βορρά που συνεισφέρουν στον κοινοτικό προϋπολογισμό και θέλουν λιγότερα κονδύλια τα οποία να δίνονται με δανειακές συμβάσεις και στις χώρες του Νότου που επιμένουν για περισσότερα κονδύλια που να διατίθενται κατά κύριο λόγο ως επιχορηγήσεις με στόχο την καταπολέμηση της ύφεσης που επέφερε η πανδημία και χωρίς να επιβαρυνθούν τα ήδη υπερχρεωμένα κράτη με νέα δυσβάστακτα δανειακά βάρη.
Μητσοτάκης: Δεν υπάρχει λόγος να μην έχουμε συμφωνία
Προσερχόμενος στη σύνοδο ο Κυριάκος Μητσοτάκης είπε ότι δεν υπάρχει κανεις λόγος να μην έχουμε συμφωνία σήμερα.
«Τους τελευταίους τρεις μήνες έχουμε κάνει μεγάλη πρόοδο για την εκπόνηση μίας φιλόδοξης απάντησης στην κρίση της Covid-19. Δεν υπάρχει απολύτως κανένας λόγος για τον οποίο δεν μπορούμε να φτάσουμε σε συμφωνία σε αυτή τη Σύνοδο. Αυτά που διακυβεύονται είναι οι αρχές της Ευρωπαϊκής ενότητας και της Ευρωπαϊκής αλληλεγγύης. Δεν πρέπει να χάσουμε τη μεγάλη εικόνα. Η μεγάλη εικόνα είναι ότι βρισκόμαστε αντιμέτωποι με την μεγαλύτερη οικονομική ύφεση μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ίσως κάποιοι συμβιβασμοί θα είναι απαραίτητοι, αλλά πρέπει να διασφαλίσουμε ότι θα πετύχουμε μία φιλόδοξη λύση. Οι πολίτες μας δεν αναμένουν τίποτα λιγότερο από εμάς».
Πιέσεις για κατάλογο κυρώσεων
Το ζήτημα των τουρκικών προκλήσεων που τίθεται από την Ελλάδα και την Κύπρο φαίνεται πως απασχολεί πλέον και άλλες ευρωπαϊκές δυνάμεις, όπως η Γαλλία αλλά εσχάτως και η Γερμανία. Σε αυτό το πλαίσιο, πληροφορίες από τις Βρυξέλλες αναφέρουν ότι ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ πρότεινε να διεξαχθεί στο περιθώριο της Συνόδου πενταμερής συνάντησης με τη συμμετοχή του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, της Γερμανίδας καγκελαρίου Άνγκελα Μέρκελ, του Γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν, του Σαρλ Μισέλ και της προέδρου της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν ότι έχει γίνει προκαταρκτική συζήτηση, αλλά δεν έχει οριστικοποιηθεί αν η συνάντηση θα πραγματοποιηθεί σήμερα ή αύριο, Σάββατο, κάτι που συναρτάται και από την τροπή που θα λάβουν οι διαβουλεύσεις για το Ταμείο Ανάκαμψης που αποτελεί ένα πολύ ακανθώδες ζήτημα με πολλές αντιθέσεις ανάμεσα στις 27 χώρες.
Ο Έλληνας πρωθυπουργός παρεμβαίνοντας στην προπαρασκευαστική Σύνοδο των ηγετών του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, η οποία πραγματοποιήθηκε το απόγευμα της Πέμπτης μέσω τηλεδιάσκεψης, υπογράμμισε ότι η απόφαση για την Αγία Σοφία είναι ενδεικτική για τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζει η Τουρκία τις διεθνείς συμφωνίες, τον αλληλοσεβασμό και τον διαθρησκευτικό διάλογο. Επέμεινε δε ότι ο Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ για την Εξωτερική Πολιτική Ζοζέπ Μπορέλ θα πρέπει να προχωρήσει στην κατάρτιση της λίστας με τις πιθανές κυρώσεις που θα επιβληθούν στην Άγκυρα.
Οι ελληνικές θέσεις για τα κονδύλια
Αναφορικά με το Ταμείο Ανάκαμψης, ο Κυριάκος Μητσοτάκης προσέρχεται στη σημερινή Σύνοδο με τη θέση ότι η Ευρώπη «δεν πρέπει να κάνει για άλλη μια φορά πολύ λίγα, πολύ αργά». Σε τηλεφωνική επικοινωνία που είχε τη Δευτέρα τηλεφωνικά με τον Πρόεδρο του Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, προς τον οποίο επανέλαβε τις ελληνικές θέσεις και τόνισε ότι «μετά το τέλος της Συνόδου δεν πρέπει, να γυρίσουμε στις πατρίδες μας χωρίς μία λύση κοινής αποδοχής». Οι αγορές -επισήμανε- έχουν ήδη υποδεχθεί πολύ θετικά την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και περιμένουν την εφαρμογή της.
Στις διαβουλεύσεις αυτές, η Ελλάδα προσέρχεται συνοψίζοντας τις θέσεις της σε τρεις άξονες:
Πρώτον, να διατηρηθεί το ύψος των ενισχύσεων που πρότεινε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Δεύτερον, να διατηρηθεί η προτεινόμενη από την Επιτροπή αναλογία επιχορηγήσεων και δανείων, ώστε κεντρικός κορμός των ενισχύσεων να είναι επιχορηγήσεις και όχι ο δανεισμός, και
Τρίτον, να μην υπάρξουν πρόσθετες ειδικές προϋποθέσεις για την ενίσχυση μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης, παρά μόνο όσες ήδη προβλέπονται στις Συνθήκες και στο Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης.